In gesprek met Kardinaal Danneels

Twee doorgewinterde journalisten zoals VRT-nieuwsanker Jan Becaus en Libre Belgique-reporter Christian Laporte hebben Kardinaal Danneels bereid gevonden vele uren lang met hem in gesprek te treden. Dit leverde een boek op met bovenstaande titel. Hieronder een opvallende passage.
In Japan appelleert het katholicisme sterk aan de intellectuelen. Ik vraag me af of het in China ook zo is…
Ik denk dat er iets van aan is. Natuurlijk, het regime drukt, ze zijn niet vrij, maar ik denk dat daar iets aan het gebeuren is. En dat de intellectuelen komen, verwondert mij niet. Het christendom is geen simplistische godsdienst. Het is een godsdienst die uit het mysterie komt en terzelfder tijd de rede, de ratio altijd heeft aanvaard. We staan zeker als katholieke kerk bekend om onze redelijkheid. Al de universiteiten komen uit het katholicisme voort. Paus Benedictus zegt altijd dat het christendom de rede volledig waardeert. Dat is waar. Er zijn natuurlijk mysteries in het christendom en het Credo is niet zo makkelijk, niet simplistisch.
Er zijn geloofspunten die voor een rationalist nauwelijks te accepteren zijn… De drievuldigheid, de onbevlekte ontvangenis.
Dat zijn secundaire conclusies, ze zijn waar, maar niet fundamenteel. Maar het fundamentele, voor een atheïst of een vrijzinnige niet te aanvaarden, is dat God mens geworden is. Dat is helemaal niet redelijk! God is God. Maar ja, Hij is misschien zodanig God, dat Hij rare dingen doet, zeg ik altijd. In een theodicee (= godsleer die op de natuurlijke rede berust) kan God natuurlijk geen mens worden. Want God is oneindig, volmaakt, enz… Maar misschien is Hij zó God dat Hij rare dingen doet.
Maar dat is een eigenschap die de mens Hem toedicht?
Ja, dat is hoe God zich toont.
Want u heeft ooit zelf gezegd: ‘Alles wat ik van God weet, heb ik gelezen’.
Ja, behalve dat Hij bestaat. Dat komt van dieper, dat komt niet door de lectuur. Met de lectuur kleedt je God aan, maar je maakt Hem niet. Hij is er. Maar je kunt Hem aankleden. Je trekt Hem een pak aan. En dat kan confectie zijn, of een maatpak.
Kuitert heeft dat ook gezegd: ‘Alles wat we van boven weten, komt van beneden’.
Natuurlijk, we kunnen niet anders dan spreken in een menselijke taal.
Een taal die woorden tekort komt?
Ja, da’s waar.
Want dat is ook uw grote wanhoop: dat u woorden te kort komt om het geloof te beschrijven.
O ja. Je komt voortdurend woorden te kort en je kunt ze niet in verband zetten. Dat is niet te geloven. Iedere keer dat men over God spreekt, in preken, dan voel ik dat direct: ‘Maar hoe kan ik dat nu eigenlijk zeggen?’ En iedere keer dat je het gezegd hebt, zeg je: ‘Toch is het nog dát niet’.
Is het daarom dat monniken zoveel zwijgen?
Eigenlijk is de beste taal over God het stilzwijgen.