woensdag 30 november 2016

Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia op haar best

Op zondag 13 november 2016 vierde de Harmonie van Korbeek-Dijle het feest van haar patroonheilige Sint-Cecilia. Met zachte en ingetogen muziek luisterde zij de woord- en communiedienst op in de kerk. Een uitschieter op het einde van de viering was de bekende “ontketende” melodie Unchained Melody van North-Zaret, met een solopartij van trompettist Hans Dewit. Om kippenvel van te krijgen!

Omwille van de goede akoestiek van onze kerk geeft de Harmonie er opnieuw een groot concert met als thema Utopia op zaterdag 7 januari 2017. Om niet te missen!

Week 2016-48 - Harmonie 13.11.2016 1Week 2016-48 - Harmonie 13.11.2016 2

Gelezen In Tertio Van 16 November 2016

1 . “Het heersende discours over gender verspreid zich razendsnel. Zelfs katholieke ouders twijfelen tegenwoordig of de seksuele identiteit van hun kroost wel vastligt.” Dat verklaart de Nederlandse kardinaal Wim Eijk in Oxford, waar hij zich als moraaltheoloog en arts onder meer uitlaat over geslachtsoperaties. “Om zowel de ideologie als de praktijken kritisch te duiden, schijnt een encycliek van paus Franciscus aangewezen”, meent hij.

2 . François Boëdec komt vanaf volgende zomer aan het hoofd van een nog op te richten jezuïetenprovincie. Die groepeert de bestaande provincies in Frankrijk, Franstalig België en Luxemburg. Boëdec heeft zijn sporen verdiend in de media, onder meer als hoofdredacteur bij Croire aujourd’hui.

3 . Paus Franciscus ontmoet in de nadagen van dit jubeljaar van de Barmhartigheid zeven uitgetreden en getrouwde priesters met kinderen. Zijn gebaar is een blijk van medeleven “met wie door eenzaamheid, vermoeidheid of zware pastorale verantwoordelijkheden vraagtekens plaatst bij zijn ambt”. Overmand door dergelijke twijfels kiezen sommigen dan voor een gezin. Gezien de resulterende “spirituele en materiële onzekerheid” horen we betrokkenen barmhartig te bejegenen, oordeelt de paus. (Joris Delporte)

Phil Bosmans spreekt tot ons: Natuur

Ik merk dat het werken in de natuur, het lichamelijke

contact dat je dan hebt, tot gevolg heeft dat je geest

wordt verlicht. De oude monniken beseften al hoe

belangrijk het was voor je geest om te werken met je

handen; ze zeiden: ‘ora et labora’ – bid en werk. Ik heb wel

eens tegen psychiaters gezegd: stuur je patiënten de

natuur in; laat ze werken met hun handen. De handen

zijn gegeven om de geest naar buiten te leiden. Op

die manier zullen ze geestelijk genezen. Werken in de

natuur is werkelijk vele malen beter voor de geest dan

de praatjes in de behandelkamer.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 23 november 2016

Gelezen In Tertio Van 9 November 2016

1 . Quote: “Geloof geeft context en reflectie”

De liberale Nederlandse minister-president, Mark Rutte, spreekt over de belangrijke rol die het christelijke geloof voor hem al een leven lang speelt (Rijksoverheid.nl, 6/11).

2 . Hoe denken moslims in Vlaanderen over euthanasie en palliatieve sedatie? “Voor hen komt elke ziekte van God en moet je ze daarom aanvaarden”, zegt Abdellatif Riffi, huisarts en moslim, in een interview met het weekblad Knack. Volgens hem evolueren de geesten – zij het traag. “Als arts heb je alleen een impact op moslimpatiënten indien je medische argumenten voor een behandeling religieus kunt onderbouwen.”(Jacques Hermans)

3 . Protopresbyter – dat is een eretitel voor orthodoxe priesters met een mooie staat van dienst – Heikki Theodoros Huttunen is de Finse secretaris-generaal van de CEC (Conference of European Churches). De Conferentie van Europese Kerken is een samenwerkingsverband van 115 orthodoxe, protestantse, anglicaanse en oud-katholieke kerken uit alle landen van het Europese continent. Hij hield een krachtig pleidooi om de rechtvaardigheid voor de armen centraler te stellen in zowel de christelijke ethiek als onze politieke actie. “Een studente maakte mij enkele jaren geleden attent op een merkwaardige paradox”, zegt hij daarover. “Er wordt in en tussen Europese kerken vaak gebakkeleid over allerlei aspecten van de seksuele moraal, terwijl daarover in de Schrift nauwelijks wordt gerept. Maar de Bijbel heeft het wel voortdurend over het onrecht van de armoede. Is het niet denkbaar dat onze grootste zonde in Europa momenteel de onstilbare honger naar materieel comfort is? Waarom blijven we daar zo doof voor?” (Benoit Lannoo)

Phil Bosmans spreekt tot ons: De mijnstreek

Ik kom uit een eenvoudig gezin. Mijn vader was een

kleine boer. Een hard bestaan; we waren arm, zeer arm

zelfs. Toch herinner ik me dat ik een fijne jeugd heb

gehad. Om zijn kinderen meer mogelijkheden te geven,

zijn we naar de mijnstreek verhuisd. Mijn twee broers

en de man van mijn zus vonden inderdaad werk in de

mijn. Er zou een grote kans zijn geweest dat ook ik de

mijn zou zijn ingegaan, ware het niet dat een tante van

mij mijn studies wilde betalen. Eerst filosofie, daarna

theologie. Dat ik mij ben gaan bekommeren om de

mensen, is gegroeid uit de nood van de mensen in de

mijnstreek die ik dagelijks rondom mij zag.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 16 november 2016

Gelezen In Tertio Van 2 November 2016

1 . Euthanasie

Uit het Standpunt van Geert De Kerpel

Destijds herhaalden de voorstanders eindeloos dat de euthanasiewet slechts zou gelden voor noodsituaties van zeldzame gevallen van ernstig en moeilijk onder controle te houden fysiek lijden bij terminale patiënten. Maar amper was die wet gestemd of hij werd steeds meer opgerekt. Ook op wie niet-terminaal of psychisch lijdt, wordt nu euthanasie gepleegd. De voorbije twee jaar werden bijvoorbeeld 41 mensen geëuthanaseerd die leden aan een depressie en 36 aan een vorm van dementie. Elke leeftijdsgrens is weggenomen en de druk wordt opgevoerd richting wilsonbekwamen.

Velen kiezen voor euthanasie omdat ze lijden aan kankers en andere vreselijke ziekten in een vergevorderd tot terminaal stadium. Maar pijnbestrijding en palliatieve zorg hebben de voorbije decennia enorme vooruitgang geboekt en kunnen nu voor haast iedereen effectief soelaas bieden. Toch wordt nog meer voor euthanasie gekozen.

Wie oprechte vraagtekens plaatst bij de euthanasiepraktijk, wordt tegenwoordig in onze contreien al snel weggezet als verkrampt en meedogenloos. Wat trouwens evenzeer geldt bij abortus. De barmhartigheid verandert van kamp, hoorde ik kardinaal Godfried Danneels ooit treffend en haast profetisch samenvatten. Waarmee eeuwen evolutie van toenemende zorg voor steeds meer mensen, van de wieg tot het graf, bruusk op de helling wordt gezet. Want waarom nog zonder aarzelen in alle omstandigheden het lijden zoveel mogelijk helpen verzachten en de lijdende nooit of te nimmer opgeven, als datzelfde lijden ook moedwillig mag worden afgebroken? Temeer daar die houding opgang maakt als meer ethisch, terwijl de andere in het verdomhokje wordt geduwd van “hardnekkig en nodeloos het leven rekken”. Wie ooit daarvoor waarschuwde en toen werd weggehoond, krijgt helaas elke dag meer gelijk.

2 . “Paul Magnette is de held”

Uit een artikel van Luc Van der Kelen, politiek commentator en columnist voor Tertio

We hadden hommeles over Ceta, het uitgebreide economische en handelsverdrag met Canada.

Waar gaat dat verzet nu over en wat heeft het opgebracht? Wel, de achtergrond van het Ceta-conflict wordt gevormd door het groeiende verzet van de lagere klassen tegen de globalisering van de wereldhandel, tegen Big Money en tegen Big Business, tegen de manier waarop dergelijke verdragen worden onderhandeld onder technici, ambtenaren en politici. Een eerste protestgolf tegen de globalisering was er rond de eeuwwisseling en nadien als gevolg van de banken- en schuldencrisis.

Velen zetten zich af tegen de globalisering. Die leidt tot meer vrije handel en goedkopere producten maar tegelijk tot meer ongelijkheid, ook in landen die vroeger de tegengestelde evolutie naar meer gelijkheid kenden. Het gevolg daarvan is een minder democratische besluitvorming en een sfeer van onbehagen, waarbij steeds meer mensen de indruk hebben dat er boven hun hoofd wordt beslist over hun toekomst en die van hun kinderen. Het hoeft daarom niet te verbazen dat het Waalse verzet tegen de globale wereldeconomie snel aan sympathie won bij sociale organisaties en ngo’s.

Zeven gebeurtenissen

Wat gebeurde er sedert de eeuwwisseling, mee onder invloed van de bankencrisis?

1 . Beslissingen worden steeds meer genomen door grote instellingen als de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds, in die mate dat de sociale bodem onder een reeks landen totaal is weggeslagen door een golf van gigantische besparingen.

2 . Steeds meer krijgt de bevolking het gevoel dat ze geen impact meer heeft op evoluties die beslissen over haar jobs, haar gezondheid en haar pensioenen.

3 . We constateren een niet aflatende golf van samensmeltingen op bedrijfsvlak. Als deze evolutie niet wordt gekeerd, blijven we over tien jaar over met enkele banken, enkele grote beleggers en een paar bedrijven per sector. Wees overtuigd dat bedrijven als AB-Inbev al aan het kijken zijn naar frisdrankgiganten als het Coca-Colaconcern om eventueel op te kopen.

4 . Handel en industrie worden mondiaal. Vroeger maakten landen handelsafspraken met elkaar, elk land apart met telkens een ander land. Nu zijn het handelsblokken geworden, die gezamenlijke afspraken maken op wereldschaal.

5 . De ongelijkheid tussen arm en rijk wordt groter, ook in gebieden als West-Europa waar de kloof tussen arm en rijk nochtans in een halve eeuw sterk was teruggedrongen. Daar zien we nu een tegengestelde beweging, waarbij de ceo’s van wereldbedrijven en superbeleggers zichzelf bedienen met de miljoenenwinsten.

6 . De stijgende consumptie van goedkopere producten en hernieuwde groei, gevolg van de schaalvergroting in de economie, legt een grotere druk op de ecologische voetafdruk van de mens.

7 . Bijna onafwendbaar komen in vele landen verzetsbewegingen op, die twee elementen als grondslag hebben. Aan de ene kant is een sociale tegenbeweging groeiend, aan de andere kant is er een beweging op gang gekomen naar een hernieuwde nationale identiteit. Het is niet uitgesloten dat beide bewegingen, het sociale en het nationale, elkaar vinden. Dat is in de geschiedenis ooit nog gebeurd.

Phil Bosmans spreekt tot ons: Toekomstvisioen anno 2050…

Op het einde van de twintigste eeuw geraakte

de westerse maatschappij, ten gevolge van een

fantastische vooruitgang op wetenschappelijk,

technisch en medisch gebied in een diepe sociale crisis.

Te weinig kinderen en te veel oude, zieke

en gehandicapte mensen, teveel onproductieven,

die toch aan de tafel van de welvaart bleven zitten.

Men zat heel diep in de schulden. Van waar moest het

geld komen om ze allen in leven te houden?

Men zocht naar oplossingen. In tijdschriften

verschenen artikels en in sommige boeken werden

toen reeds radicale oplossingen gesuggereerd.

Niemand zei het hardop, maar voor velen was er

maar één uitweg. Als de staat zorg draagt voor de

mens van de wieg tot het graf en dat uiteindelijk

financieel niet meer aankan, mag hij toch zelf de duur

van een mensenleven bepalen. Dat is niet moeilijk,

omdat toch iedereen in de computer zit. Dan kan de

centrale computer beslissen en is het geweten van de

verantwoordelijken zuiver.

Toen kwam in 2050 het decreet dat ieder mens, van

welk geslacht of ras ook, die binnen het territorium

verblijft, zijn leven dient te beëindigen op de

leeftijd van 79 jaar. De centrale computer zal op tijd

verwittigen en de nodige inlichtingen verschaffen. De

mensen worden weken vooraf psychiatrisch behandeld

en voorbereid.

Ik zag een dokter en een verpleegster uit de auto

stappen en aanbellen aan de deur van een mooie villa.

De vrouw kwam opendoen en ik hoorde haar zeggen:

‘Komt u binnen.’ De dokter en de verpleegster kwamen

in een helverlichte living vol prachtige planten.

‘U weet toch,’ zei de dokter, ‘waarvoor wij komen.

De centrale computer heeft bepaald dat uw man zijn

leven dient te beëindigen om 15.07 uur.’ ‘Zeker, zeker’,

antwoordde de vrouw, ‘maar mijn man is nog juist even

buiten de bloemen water geven. Hij zal wel dadelijk

binnenkomen.’

Als de man binnenkomt, is er nog wat tijd en stelt hij

voor om samen iets te drinken. Er wordt gepraat over

koetjes en kalfjes (maar die bestaan al lang niet meer)

en als de dokter hem nog een sigaret aanbiedt, weigert

hij met de woorden: ‘Dat is slecht voor de gezondheid’.

Even later hebben ze het over de slechte tijden, en dat

de mensen het leven niet meer aankunnen. Dan zegt

de man dat hij het vreselijk vindt, dat er de laatste tijd

zoveel zelfmoorden gebeuren en voegt er letterlijk aan

toe: ‘Kunnen die mensen dan niet wachten tot hun tijd

gekomen is?’

Te 15.07 uur geeft de dokter de man een zachte

handdruk. Er zit een klein spuitje verborgen in zijn hand.

De man geraakt in een zalige roes en sterft.

’s Anderendaags wordt zijn as uitgestrooid op het gazon.

Was het maar een droom…

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 9 november 2016

Gelezen In Tertio Van 26 Oktober 2016

Herdenkingsjaar Reformatie

Uit een artikel van Geert De Cubber

Paus Franciscus bezoekt op 31 oktober en 1 november Zweden. Hij woont er de oecumenische herdenkingsplechtigheid bij voor de 499ste verjaardag van de Reformatie. Volgens de traditie nagelde Maarten Luther op 31 oktober 1517 zijn roemruchte 95 stellingen aan de kerkpoort van Wittenberg. Tertio grijpt het herdenkingsjaar aan om na te gaan wat Luther beoogde en hoe het protestantisme in onze contreien opgang maakte.

In Geloof alleen! Beschrijft Gottlieb Blokland de boeiende en bewogen geschiedenis van het protestantisme in België. Het is een van de vele publicaties die het herdenkingsjaar van de Reformatie inluiden. Blokland is inspecteur-adviseur protestants-evangelische godsdienst en predikant in Schaarbeek.

De augustijn Maarten Luther ervoer een verregaande discrepantie tussen zijn strikte leven als monnik en “het ontstellende verval waarin de kerkelijke hiërarchie zich bevond” (dixit Blokland).

Uiteindelijk was de actieve aflatenhandel de spreekwoordelijke druppel voor Luther, die in Wittenberg preekte en er biechtvader was. “Veel parochianen maakten zich van de noodzakelijke inkeer en bekering af met een beroep op de aangekochte aflaatbrief”, schrijft Blokland. Daarop hangt hij 95 stellingen op aan de deur van de slotkerk. “Luthers bedoeling reikte aanvankelijk niet verder dan een einde te maken aan de verkoop van aflaten die niet alleen de arme mensen het geld uit de zakken klopte, maar die vooral ook in strijd was met de oorspronkelijke kerkelijke leer”, aldus Blokland.

Strijd om het ware geloof

“Eind 1578 was Vlaanderen helemaal calvinistisch.” Dat zegt historicus Johan Decavele die gespecialiseerd is in de geschiedenis van het protestantisme in de Lage Landen. Door toeval bleef de grens tussen katholiek en protestants liggen in Antwerpen.

Beeldenstorm

In april 1566 ging een delegatie in Brussel het Smeekschrift der edelen aanbieden aan landvoogdes Margaretha van Parma. Zij laat het zogenaamd Bloedplakkaat opschorten. “Keizer Karel verordende dat Bloedplakkaat in 1550”, verklaart Decavele. “Op het drukken, verspreiden en bezit van ketterse – lees: protestantse – boeken stond de doodstraf. Doordat Margaretha ook andere plakkaten opschortte, was er even geen vervolging meer. Daardoor komen vluchtelingen massaal terug. Het is het begin van de zogenaamde hagenpreken. Daarvan is niets bewaard gebleven, maar wellicht sprak men ook over de beeldencultus in de katholieke kerken. In de Nederlandse Geloofsbelijdenis van Guy de Brès stond onder meer dat kerken geen plaatsen zijn voor afgodendienst. Na een preek van Sebastiaan Matte in Steenvoorde gingen de mensen tot actie over. In de nabijgelegen kapel werden alle beelden verwoest. Als een veenbrand verspreidde de actie zich over de hele Westhoek. Vandaaruit trokken de beeldenstormers een spoor van vernieling, over Oudenaarde, Gent en Antwerpen, tot in Breda en Amsterdam, en zelfs Groningen.”

Alva

Aanvankelijk zijn de katholieken zo verbijsterd dat niemand iets onderneemt. “Integendeel zelfs”, vervolgt Decavele. “De calvinisten palmen hier en daar een bestaande kerk in voor hun godsdienstoefeningen. Tot ze in maart 1567 vernietigend verslagen worden bij Oosterweel. Van dan lijkt het gedaan met het vrije calvinisme. Op dat moment is de beruchte hertog van Alva op weg naar de Nederlanden. Die zal in totaal 1.200 mensen laten terechtstellen. Tien procent van hen zijn Gentenaren, wat erop wijst dat de storm in Gent hevig moet zijn geweest.”

Hoewel de Pacificatie van Gent (1576) een einde maakte aan de strijd vinden de partijen geen goede oplossing voor de godsdienstgeschillen. “Wanneer in 1577 bij een staatsgreep een groep calvinisten in Gent het bestuur overnemen, installeren ze er een strak en rigide calvinisme, naar Geneefs model”, zegt Decavele. “Verschillende monniken eindigen op de brandstapel en alle priesters worden weggejaagd. Eind 1578 was Vlaanderen een calvinistisch land. Het katholicisme was als het ware helemaal weg.”

Frontlijn

Alexandre Farnese, de Spaanse hertog van Parma en de nieuwe landvoogd, komt met een groot Spaans leger en herovert één na één de steden, waaronder Ieper, Gent en Antwerpen (1585). “Dan wordt de hertog teruggeroepen naar Spanje om aan het hoofd van de Armada Invincibile te staan”, besluit Decavele. “De frontlijn van dat moment – Antwerpen – blijft tot vandaag de grenslijn tussen katholicisme en calvinisme. Het bracht ook teweeg dat 150.000 Vlamingen naar Noord-Nederland trokken. Leiden was op een bepaald moment een driekwart Vlaamse stad. En de Zuidelijke Nederlanden bleven verarmd achter. Toch zorgde de Contrareformatie voor een stille herleving. Onder de strenge controle van de kerk werd massaal gebouwd en kwamen nieuwe bedelorden over”.

Geuzendorp Korsele

“Tot vandaag leeft er een kleine protestantse gemeenschap in Korsele (Horebeke, ten noorden van de baan Oudenaarde-Brakel)”, vertelt historicus Johan Decavele. “Het zijn directe nazaten van de eerste gemeenschap uit de 16de eeuw. Vroeger was het een hechte, gesloten gemeenschap. Om inteelt te vermijden, werd elk jaar een ontmoeting gehouden met protestantse meisjes uit Axel in Zeeland. De gemeenschap bestaat nog altijd, maar is niet meer zo levendig.”

Phil Bosmans spreekt tot ons: Vogels zingen…

In de vroege morgen

vóór dag en dauw

-m’n venster stond op een kier-

zongen de vogels.

Ze zongen met velen

enthousiast en vol overgave

ieder z’n eigen wijsje

dat ie leerde in ’t paradijs.

Langzaam kwam ’t licht

en hun lied vulde de lucht.

Vreugde hing in bomen en struiken.

Wat een weelde!

Zoveel levensvreugde

in de vroege morgen

in alle takken van de bomen.

Toen kwamen de mensen.

Auto’s vulden de straten.

Lawaai van motoren overstemde

het lied van de vogels.

De vogels zwegen

en vroegen zich af:

Waarom zingen de mensen niet?

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 2 november 2016

Is dat geen prestatie?

De 87-jarige Paula De Bontridder uit Korbeek-Dijle slaagde erin met een enthousiaste Simonneke uit Thuis op de foto te gaan!

Week 2016-44 - Tante Paula en Simonneke

Gelezen In Tertio Van 19 Oktober 2016

1 . Paus Franciscus heeft op 10 oktober het mandaat van de Gentse bisschop Luc Van Looy met twee jaar verlengd. Dat maakte het bisdom bekend. Twee weken geleden bood Van Looy zijn ontslag aan omdat hij de leeftijdslimiet van 75 jaar had bereikt. Volgens het kerkelijk recht kan de paus dat ontslag aanvaarden of, zoals nu, het mandaat verlengen. Van Looy werd tot bisschop van Gent benoemd op 19 december 2003.

(Geert De Cubber)

2 . Op 15 oktober veroordeelde Paus Franciscus tijdens een ontmoeting met Italiaanse ouderen de uitsluiting van “onproductieve” bejaarden in onze “wegwerpcultuur”. “Ouderen zijn een wezenlijk deel van de geloofsgemeenschap en de samenleving”, benadrukte de paus. “Ze vertegenwoordigen de wortels en het geheugen van een volk. Hun ervaring is noodzakelijk voor een hoopvolle toekomst.”

(Geert De Cubber)

3 . “Onder ideologie schuilt radicale filosofie”

Uit een artikel van Joris Delporte

“Ambitieus en zelfs radicaal.” Zo typeert Dries Deweer, docent aan de universiteit van Tilburg, het project van de Franse filosofen Emmanuel Mounier (1905-1950), Jacques Maritain (1882-1973) en Paul Ricoeur (1913-2005). “Deze bekende personalisten hebben een integrale visie op de mens ontwikkeld. Hun oproep om de uniciteit van elkeen te respecteren heeft niets vrijblijvends, net zo min als hun dwingende appel tot verbondenheid. Zelfontplooiing begint volgens hen met een stevige inbedding, binnen zowel gezinnen, verenigingen als de bredere samenleving. Dat model is zeker de jongste decennia vereenzelvigd met het christendemocratische verhaal.”

Hoe evalueren Maritain en co het politieke niveau?

Dries Deweer: “Hun evaluatie klinkt dubbel. Zij erkennen dat politici mee de randvoorwaarden scheppen waardoor de mensen in staat zijn hun roeping in het bestaan te ontwaren en te realiseren. Tegelijk ontgaat het risico op machtsmisbruik hen allerminst. De beide extreme reacties op die uitwassen – aan de zijlijn blijven of cynische machtspolitiek voeren – wijzen ze af. Als uitweg uit die impasse benadrukken ze onze gedeelde verantwoordelijkheid.”

Welk soort burgerschap geeft zoiets handen en voeten?

Dries Deweer: “Wie contesteert maar nooit participeert, ontloopt zijn of haar verantwoordelijkheid. Participatie wars van elke contestatie blijkt evenmin vruchtbaar. Dan dreigt onderdrukking door het politieke systeem.”

Van de burgers naar hun instellingen dan. Ricoeur heeft gewaarschuwd voor een machtsgreep van bureaucraten en lobbyisten. Een profetisch geluid?

Dries Deweer: “Ja, zeker binnen de Europese context. Zijn pleidooi voor een maximale burgerparticipatie staat in schril contrast met het optreden van onder meer de Europese Commissie. Van die instelling zijn de bevoegdheden sterk verruimd. Indien de macht van politieke organen dermate toeneemt, dient volgens Ricoeur onze bevolking in gelijke mate scherper toezicht te houden, wat verder gaat dan het recht op demonstreren. De burger voelt zich momenteel onvoldoende betrokken bij de besluitvorming in ‘Brussel’ en ‘Straatsburg’. De Commissievoorzitter rechtstreeks verkiezen schijnt dan een kansrijk verbetervoorstel. Al volstaat institutioneel ‘gesleutel’ op zich nooit om de kloof te dichten.”

Hoezo?

Dries Deweer: “Opnieuw naar Ricoeurs mening is het zaak een hechte gemeenschap te vormen, zich in de ander kunnen inleven, vooraleer we instellingen hervormen.”

4 . Verzoenende verscheidenheid

Uit een artikel van Lütsen Kooistra, filosoof en hoofdredacteur bij Friesch Dagblad

De herdenking van vijfhonderd jaar Reformatie, in 2017, werpt haar schaduwen vooruit. In landen waar de evangelisch-lutherse kerk een belangrijke functie heeft, worden nu al bijeenkomsten gehouden. Een van de hoogtepunten is de aanwezigheid van de paus in Lund (Zuid-Zweden) op 31 oktober 2016. Lund is de plaats waar in 1947 de Lutherse Wereldfederatie (LWF) werd opgericht.

Oecumenisch perspectief

De paus zal aanwezig zijn op een conferentie, die dag. Er wordt ook een dienst gehouden, volgens een liturgie die is opgesteld door de Pauselijke Raad voor de Eenheid van de Christenen en de LWF. Tijdens de bijeenkomst zullen “de goede en juiste dingen” van de Reformatie naar voren worden gebracht, maar ook de negatieve kanten zullen aan de orde komen. De bijeenkomst staat binnen de kaders van een document dat in 2013 werd opgesteld: Van conflict naar gemeenschap.

Wittenberg

In de publiciteit rondom de Reformatieherdenking wordt het slaan van de 95 stellingen van Luther op de kerkdeur in Wittenberg als begin gezien van de Reformatie. Dat is begrijpelijk, maar die daad is meer een voortbrengsel van een groeiende, kritische beweging dan een goed geplande actie van de eenling Luther.

Grote schandvlek

Alles wijst erop dat de aandacht voor de Reformatieherdenking zal uitwaaieren tot (ver) buiten de activiteiten van Luther. Er zijn de sociaal-maatschappelijke aspecten van zijn tijd, evenals de politieke omstandigheden die zo’n grote rol hebben gespeeld in de verbreiding van de Reformatie. En er is natuurlijk de grote schandvlek van Luther: diens antisemitisme. Zijn geschrift Von den Juden und ihren Lügen is helaas een inspiratiebron geweest voor antisemitische praktijken, tot in de twintigste eeuw. Tegelijkertijd: wat hij zei over de joden was niet uniek. Evenmin zijn opvatting dat heksen verbrand moesten worden. Niemand na hem heeft die misbruikt. En dus is dat aspect in de vergetelheid geraakt.

Verzoening

De herdenking, zo blijkt uit de programma’s van de diverse bijeenkomsten, is gericht op boete en verzoening, op erkenning en herkenning. De vraag naar het opheffen van kerkelijke grenzen komt hier en daar verdekt aan de orde. Voorlopig lijkt de wens van de ambassadeur van de herdenking, de Duitse lutherse theologe Margot Käszmann, realistischer: verzoende verscheidenheid.

Phil Bosmans spreekt tot ons: Zieken en gezonden

Moed is een kostbare gave

die mensen in leven houdt,

ook in moeilijke omstandigheden

en zelfs met de dood voor de deur.

Mensen die de moed verliezen,

houden de dood niet meer tegen.

Hun dagen worden donker

en midden in de nacht

zijn er geen sterren meer.

Er zijn teveel moedeloze mensen

en toch…

je komt onder de indruk

van de soms onvoorstelbare moed

waarmee zoveel zieken en gehandicapten

door het leven gaan

en je staat verstomd

hoe moedeloos gezonden kunnen zijn

die soms alles hebben wat ze wensen

en toch het leven niet meer aankunnen.

Gezonden hebben van zieken

meestal veel te leren.

Zieken en gezonden

kunnen elkaar niet missen

al was het maar

om samen de moed te verdelen.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos