(Gelezen In Tertio Van 25 Augustus 2010)
Een artikel van Koenraad De Wolf
De hoofdstad Brussel is van oudsher een bastion van de vrijzinnigheid. Maar alleen op het kerkhof van Laken zijn de sporen daarvan manifest zichtbaar. Verder beschikt de hoofdstad met de basiliek van Koekelberg en de Sint-Goedele en Sint-Michielskathedraal over twee religieuze monumenten met nationale uitstraling. Daar vonden al vaak massamanifestaties plaats.
Brussel is van oudsher een logestad. De voorbije 180 jaar werden alle burgemeesters gesteund door de loge. ‘De enige twee uitzonderingen zijn François-Xavier de Donnéa (MR) en Michel Demaret (PSC)’, weet Christian Laporte*. ‘Ook de huidige burgemeester, Freddy Thielemans, steekt zijn vrijzinnige overtuiging niet onder stoelen of banken.’
Laporte kent de loge goed. ‘Die telt twee grote strekkingen’, vertelt hij. ‘De oudste, de grootste en de meest invloedrijke is het Grootoosten van België. Zij rekruteert vooral in socialistische en liberale milieus en aan de Franstalige vrijzinnige universiteit ULB. De vereniging is al militant vrijzinnig vanaf 1837, toen de toenmalige kardinaal, Engelbert Sterckx, alle katholieken in navolging van de pauselijke encycliek Mirari Vos uit 1832 verbood lid te zijn van een vrijmetselaarsloge. In de hoofdzetel van het Grootoosten aan de Lakenstraat wordt het museum op dit moment met de steun van de stad Brussel verbouwd.’
In 1959 leidde een afscheuring binnen het Grootoosten tot de oprichting van de Grootloge van België. Binnen de schoot van deze laatste vond in 1979 een nieuwe afsplitsing plaats: de Reguliere Grootloge van België die ook officieel is erkend door de United Grand Lodge of England. De Reguliere Grootloge heeft haar zetel naast de Sint-Mariakerk in Schaarbeek. ‘In tegenstelling tot het Grootoosten, waar de atheïsten en agnosten de plak zwaaien, staat de Reguliere Grootloge meer open voor alle geloofsovertuigingen’, besluit Laporte die kennissen heeft in beide verenigingen. ‘Zoals ook de katholieke kerk aan belang inboet, vermindert ook de invloed van de loge in de samenleving.’
* De geboren Brusselaar Christian Laporte (1954) studeerde sociologie en is journalist. Hij werkte tot 2004 voor het dagblad Le Soir. Singsdien is hij bij La Libre Belgique de expert voor de monarchie en religie. Laporte woont in het Waals-Brabantse Ottignies. Hij schreef vorig jaar met Jan Becaus het boek In gesprek met kardinaal Danneels.
