Bij jongeren horen we vaak de vraag: ‘Christus wil ik wel aanvaarden, maar het instituut van de Kerk heb ik daarbij niet nodig’. Ze staan dan voor een ernstig dilemma. De band tussen geloof en de wereld stoot op weerstand, vaak wegens het beeld, al dan niet terecht, van een afstandelijke en op zichzelf gerichte Kerk.
De interpretatie van het geloof leidt ook vaak tot verschillende houdingen. Meer devotionele geloofsuitingen staan bijvoorbeeld tegenover de meer geseculariseerde geloofsbeleving. Het is een blijvende uitdaging deze en nog andere stromingen binnen de Kerk in gezonde harmonie samen te brengen. Het is de Geest van God zelf die daarbij te hulp komt. Streven naar complementariteit zal hier het antwoord moeten bieden. Wie zich baseert op de Schrift zal daar de bron vinden van samenwerking. Welke geloofsuitdrukking ook, tenslotte zal ze naar de bron van het evangelie dienen terug te gaan om vruchtbaar te zijn.
Volksdevotie of volksspiritualiteit heeft haar wortels in de cultuur van een volk en is ‘geïncarneerd in de cultuur van eenvoudige mensen’ zegt paus Franciscus. ‘Ze geeft de inhoud weer en brengt die op een symbolische manier tot uiting, veeleer dan door het gebruik van de rede’ (Evengelii gaudium, nr.124). Het volksgeloof kan dus in spanning staan met onze rationalistische samenleving. Rede en symboliek hebben beide hun waarde binnen de geloofsverkondiging. Jezus zelf sprak vaak een symbolische taal, in zijn parabels en door zijn gestes die de nabijheid bij de mensen bevestigde. Gevoel en spontane uitdrukkingen van vreugde en lof hebben een plaats naast de meer reflectieve benadering van de inhoud van het geloof. Een natuurlijk samenspel van de verschillende actoren kan alleen maar de geloofsbeleving verrijken. Dit doet me denken aan twee grote stromen in het Amazonegebied die in elkaar vloeien. Verscheidene kilometers lang kan men het verschil in kleur van het water onderscheiden, maar langzaam vloeien ze volledig in elkaar en vormen ze een brede eenkleurige stroom die gestadig naar de zee vloeit.
Uit het boek: In de naam van de Vader, 365 fragmenten uit homilieën en toespraken van MGR. LUC VAN LOOY (uitgegeven door Halewijn in 2018)
