Hemelvaartsdag is de feestdag ter viering en herdenking van de hemelvaart van Jezus Christus, veertig dagen na het paasfeest. De Bijbel vertelt hoe Jezus in de periode na zijn opstanding uit het graf nog enkele malen verscheen aan zijn apostelen. Het verhaal gaat verder dat hij in hun aanwezigheid opsteeg naar de hemel en toen achter een wolk verdween. In de Bijbel is een wolk een teken van Gods aanwezigheid. Daarmee keerde Jezus volgens het christelijk geloof terug naar de hemel waar hij vandaan kwam en herenigde hij zich met God, zijn Vader. Deze gebeurtenis betekent voor gelovigen dat zij dankzij hun geloof in Jezus Christus door zijn bemiddeling deel kunnen nemen aan het goddelijke leven in de hemel.
Ook de joodse traditie kent het verschijnsel van een individu dat opgenomen wordt in de hemel. Zo verhaalt het joodse gedeelte van de Bijbel, het Oude Testament, over de hemelvaart van de profeet Elia. En ook de islam kent het verschijnsel van de hemelvaart, met name die van de profeet Mohammed.
Vergoddelijking van vooraanstaande leiders, koningen en keizers is kenmerkend voor de oosterse traditie. Door de veldtochten van Alexander de Grote raakte het idee ook bekend in Europa. De Romeinse keizers namen het over.