“Zonder langetermijnstrategie komen we er niet meer uit”
Uit een vraaggesprek van Benoit Lannoo met Rudi Vranckx.
U bent gevormd als historicus en hecht veel belang aan historisch inzicht over wat er wereldwijd gebeurt. Hoe is de opmars van het islamextremisme eigenlijk te verklaren?
Hoe je het ook draait of keert: de inval in Irak in 2003 is met voorsprong de grootste blunder uit de kwarteeuw dat ik de wereldgeschiedenis op de voet volg.
Nu zijn er wel meer oorlogen gevoerd op basis van propaganda, zoals de leugens over de massavernietigingswapens van Hoessein. Maar de fundamentele fout van de inval in Irak was dat er geen exit-strategie was: de Amerikanen en Britten wisten waar ze aan begonnen, maar hadden niet nagedacht hoe er ooit weer uit te komen.
Grondtroepen in Irak en Syrië kunnen nu eventueel een oplossing vormen, maar alleen als er ook wordt nagedacht over wat na de bommen komt. Hebben het Westen en de internationale gemeenschap, zo ze erin slagen IS op het terrein te verslaan, deze keer wel een totaaloplossing voor ogen en zullen ze nu wel aan nation building doen? Durven ze daarbij de oude koloniale grenzen van het Midden-Oosten te hertekenen om tot een nieuw evenwicht te komen? En is er in een gestabiliseerd Midden-Oosten plaats voor minderheden: christenen, Jezidi’s, Druzen, Koerden, moslimstromingen, noem maar op? Zoiets mogelijk maken vergt ongetwijfeld een aanhoudend engagement van twintig tot dertig jaar.
Is dat realistisch?
Als we dat niet doen blijft alleen chaos in het Midden-Oosten over. En die chaos is de voedingsbodem voor nog meer extremisme. Misschien hebben we met de aanslagen in Parijs wel een keerpunt bereikt, misschien dringt nu langzaam het besef door dat we er zonder langetermijnstrategie niet meer uitkomen. Want de ‘oorlog om de geesten’ is definitief naar het Westen overgesprongen.
Tot zover Benoit Lannoo en Rudi Vranckx.