woensdag 23 maart 2016

Gelezen in Tertio van 9 maart 2016

1 . Belgische kerk verwelkomt in paastijd 324 bekeerlingen

Tertio vernam dat er in België in de paasnacht minstens 222 volwassen mannen en vrouwen gedoopt worden. Meestal ontvangen ze meteen ook het vormsel en krijgen ze hun eerste communie. Ter vergelijking, in 2014 en 2015 waren er zo’n 185 catechumenen, in 2013 zo’n 167 en de jaren daarvoor gemiddeld een 150. Daarnaast krijgen in de komende paastijd tenminste 102 volwassenen die al gedoopt waren, het vormsel. Dat is een verdubbeling tegenover vorig jaar. (Emmanuel Van Lierde)

2 . “Matteüseffect halt toeroepen”

Uit een gesprek van Emmanuel Van Lierde met bankenexpert Manfred Drennig

Sinds de bankencrisis van 2008 worden de armen weer armer en de rijken nog rijker. Om de groeiende ongelijkheid tegen te gaan, dringt een herverdeling van de rijkdom zich op. Toch wijst Weens manager Manfred Drennig erop dat dit goed doordacht moet gebeuren, want de valkuilen zijn talrijk.

Superrijken

De Oostenrijkse bankenexpert is pessimistisch. “Ik verwacht een volgende crisis door de hoge staatsschulden en –leningen. De Duitse besparingspolitiek is niet vol te houden want de gewone mensen zijn er de dupe van. Steeds meer bezuinigen en besparen voert de burgers naar de afgrond. Kijk naar Griekenland, Spanje, Portugal. Het enige resultaat daarvan is dat extreemlinkse en –rechtse partijen er garen bij spinnen. We zien volop het Matteüseffect: wie veel heeft, verkrijgt nog meer en het weinige dat de armen hebben, wordt hen nog ontnomen. Bovendien verdwijnen de middenklasse en de kmo’s. Sinds de bankencrisis ligt de groei in Europese landen meestal onder de 2 procent, de rente op spaarboekjes nadert de 0 procent en de inkomens gingen er niet op vooruit, maar volgens berekeningen van Crédit Suisse, uitgebracht door Oxfam, groeide het inkomen van de 62 rijkste mensen ter wereld de jongste vijf jaren wel met 44 procent. Ook multinationals bleven na de crisis vooruitgaan. Steeds meer kapitaal zit in de handen van steeds minder superrijken.”

Om die groeiende inkomensongelijkheid tegen te gaan, dringt een herverdeling zich op, maar zomaar de belasting verschuiven van arbeid naar vermogen, is volgens Drennig niet verstandig. “We moeten doordacht te werk gaan om geen ongewenste resultaten te krijgen. Met een tax shift bewerk je nog geen herverdeling ten bate van de armen. De overheid heeft die inkomsten immers nodig om haar staatsschulden binnen de perken te houden en haar wezenlijke diensten te garanderen. Er is op dit moment geen marge en het ziet er niet naar uit dat de economische groeicijfers hun oude niveaus nog opnieuw halen. Het wordt al een hele opgave het staatshuishouden en de sociale zekerheid overeind te houden. Een vermogensbelasting leidt dus niet vanzelf tot een herverdeling die de armen ten goede komt.”

Belastingvoordelen

De oud-bankier vervolgt dat in een geglobaliseerde wereld bedrijven ook verhuizen als hen te veel lasten worden opgelegd. “Alle Europese landen hebben jobs nodig en zien er niet graag sneuvelen. De grote concerns verkregen dan ook belastingvoordelen opdat ze in een land zouden blijven. Je kunt de zwarte piet niet doorschuiven naar de bedrijven of ze vestigen zich elders. Protectionisme biedt weinig soelaas. Beter is het voortdurend in te zetten op innovatie. Nefast is voorts de vergrijzing. We leven langer en dat kost geld. In de jaren 1950 waren er in Europa gemiddeld acht werkenden tegenover één gepensioneerde. Nu zijn dat nog vier werkenden en het zouden er zonder de integratie van nieuwkomers in 2050 twee zijn. We hebben de vluchtelingen en de vreemdelingen economisch broodnodig.”

Ethiek en religie

De financieel adviseur en auteur bekent ook geen mirakeloplossing te hebben, maar hamert erop dat het onrechtvaardige Matteüseffect een correctie behoeft. “Ik vrees dat er pas een keerpunt komt, wanneer we nog veel dieper in de miserie zijn beland. Mensen leren maar bij door met hun gezicht tegen de muur te lopen en ze sturen hun gedrag pas bij als het echt niet anders meer kan. Je ziet dat bij de klimaatverandering en het is met de herverdeling niet anders. Politici zijn niet langer in staat de internationaal vertakte uitdagingen het hoofd te bieden en ook in hen is het vertrouwen weggesijpeld. Sommigen zoeken de oplossing in meer ethiek of stellen hun hoop in religie, maar volgens mij ligt daar een bijkomend probleem: dat het Avondland zijn godsdienst verloor, maakt dat er geen religieuze fundering voor onze waarden meer is. Daardoor delen we niet langer dezelfde waarden en werd alles eender”, zegt Drennig.

Uitwegen

“Toch denk ik dat we onze Europese waarden moeten hooghouden. Ondanks alles blijft ons democratische systeem beter dan een dictatuur en ons sociaal gecorrigeerde marktmodel bleek efficiënter dan de communistische experimenten. Het zit in de mens altijd meer te willen bezitten. Daarom sluit het kapitalisme van nature bij ons aan, maar om de uitwassen tegen te gaan, dringen zich voortdurend correcties op. De sociale leer van de kerk leerde me vooral de economie en niet onze waarden te relativeren. We mogen de mens niet reduceren tot een productiemachine. De mens is er niet voor de arbeid, maar omgekeerd. Het leven is zoveel meer dan werken. Dat maakt dat ik de hoop bewaar dat we uit de crisis geraken en er uitwegen bestaan om een oprechte herverdeling te bewerken. Waar liggen de opties? Ik denk bij een belasting op financiële transacties. Alleen al in de deviezenhandel gaat 800 miljoen dollar per dag om. Ook de belastingen op nalatenschappen en schenkingen kunnen herverdelend werken”, besluit de expert.