Weerspreuk: Sint-Lambertus

17 september: Is ’t met Sint Lambert zonneschijn,
Droog zal ’t voorjaar zijn.
Sint-Lambertus (patroonheilige van Leefdaal)
Rond de Merovingische vorsten hangt een walm van wanbestuur, moord en verraad. Bisschop Theodardus van Maastricht, leermeester en oom van Lambertus, moest het ondervinden toen hij bij koning Childerik zijn beklag wilde doen over de staat van rechteloosheid in zijn bisdom. Hij werd bij Luik vermoord in 672. Lambertus volgde hem op, maar moest uitwijken naar de abdij van Stavelot toen de hofmeier Ebroïn koning Childerik ombracht. Aan de ballingschap kwam na zeven jaar een einde door een nieuwe moord, op Ebroïn ditmaal, waarna Pepijn II van Herstal de macht greep. Al betekende dat nog geen ongestoord bisschoppelijk bewind, want familieleden van Pepijn overvielen met hun benden kerkelijke landerijen. Aanhangers van Lambertus brachten de daders om zeep en om erger te voorkomen ondernam de bisschop, zoals zijn oom, een diplomatieke reis naar het hof. Wederom ging het mis. Uitgerekend in de kapel op de plek waar Theodardus werd vermoord, kwam ook Lambertus door moordenaarshand om het leven. Zijn opvolger, Hubertus, vond Maastricht te onveilig en verplaatste de zetel naar Luik, waar de stoffelijke resten van Lambertus nog in de kathedraal rusten.
Lambertus heeft onder de bisschoppen van Maastricht de meeste allure en wordt energiek, jong en gladgeschoren afgebeeld, al werd hij zeventig jaar. Die eeuwige jeugd heeft hij te danken aan zijn onvermoeibaarheid en elan. Jaren achtereen trok hij te paard langs de gevaarlijke wegen van Brabant, Limburg en de Ardennen om tot in de ontoegankelijkste gehuchten het evangelie te prediken. Hij had overal vrienden, kende lijfeigenen en paupers bij naam, hielp waar hij enigszins kon, ja, was in de walm van die duistere tijd de vriend en de hoop van het volk. Zijn dood schokte de mensen veel meer dan een moord op een of andere roofvorst. En van alle heiligen uit de Nederlanden wordt Lambertus als enige geëerd met een lofzang in zijn misformulier, de sequens dono fidei laetemur: verheugen wij ons over de gave van het geloof en wensen wij de roemvolle hogepriester Lambertus geluk.
(Uit Alle Heiligen van Wim Zaal)
C.L.