woensdag 31 oktober 2012

’Bewogen geschiedenis ademt geest van verzet’

(Gelezen In Tertio Van 16 Oktober 2012)

Uit een artikel van Emmanuel Van Lierde.

Drie jaar festiviteiten ‘Kerk onder stroom’ in het bisdom Antwerpen lopen ten einde in een waaier activiteiten. Een boek over de geschiedenis, een nieuw bisdomblad en een visietekst voor de komende jaren rollen van de persen. In 2009 was het 450 jaar geleden sinds de oprichting van het bisdom dat vorig jaar een halve eeuw was heropgericht.

Het prachtig geïllustreerde boek In de stroom van de tijd vertelt de geschiedenis van het bisdom Antwerpen in drie delen: de periode vanaf 1559 tot 1801, de jaren waarin het gebied behoorde tot het aartsbisdom Mechelen en het tijdperk van het heropgerichte bisdom vanaf 1961.

Antwerpen was een broeiaard van verzet. Medeauteur van het boek (naast bisschop Johan Bonny) en kerkhistoricus Marcel Gielis vertelt: “Telkens weer zie je dat in de revolutietijd van 1789 tot 1830 katholieken zich verweren tegen de inmenging van verlichte despoten in de kerkelijke kwesties. De scheiding van kerk en staat werd niet opgelegd door de overheid, maar werd bevochten vanuit de kerk. Zoals de Brabantse omwenteling zich in 1789 tegen keizer-koster Jozef II keerde, zo kantte de Boerenkrijg zich in 1798 tegen de antigodsdienstige politiek van de Franse Republiek. Ook rond 1825 kwamen katholieken in het verweer tegen de inmenging van Willem I. Toen de liberalen zich bij het verzet aansloten, kreeg je in 1830 de opstand in Brussel die leidde tot het ontstaan van België. Dat het religieuze protest de lont aan het kruitvat stak, krijg je zelden te horen”, stelt Gielis. Net omdat Antwerpen zo’n verzetshaard was, schafte Napoleon dat bisdom af in 1801.

Tot zover Emmanuel Van Lierde en Marcel Gielis.