Anglicaanse Kerk Kiest Middenweg Tussen Katholieken En Protestanten

Uittreksels uit een artikel van EMMANUEL VAN LIERDE in TERTIO van 4 juli 2007

Geen theologisch dispuut, maar een huwelijkskwestie leidde tot het ontstaan van de Engelse staatskerk. Daardoor bleven de inhoudelijke verschillen tussen het rooms-katholicisme en het anglicanisme beperkt. Hendrik VIII (1491-1547), getrouwd met Catharina van Aragon, had uit dat huwelijk geen mannelijke nakomelingen. Om zijn troon veilig te stellen, wilde hij van Catharina scheiden, maar dat was door het kerkelijk gezag verboden. Door de Act of Supremacy in 1534 benoemde Hendrik VIII zichzelf tot hoofd van de Engelse kerk en maakte zich los van Rome. Tot op vandaag blijft de monarch het protocollaire hoofd van de Church of England.
Michael Nazir-Ali, de anglicaanse bisschop van Rochester (ten Z.O. van Londen), geboren en getogen in het Pakistaanse Karachi, komt uit een familie van moslims, maar zijn vader bekeerde zich tot het christendom. Hij legde zich toe op de studie van beide godsdiensten en is een gezaghebbende stem in de dialoog tussen christenen en moslims. Na een academische carrière werd Nazir-Ali de eerste bisschop van Raiwind in West-Punjab en hij was – tot zijn benoeming tot bisschop van Rochester in 1994 – medewerker van de aartsbisschop van Canterbury.
Door de recente moeilijkheden over de wijding van vrouwen of van praktiserende homoseksuelen, groeide bij anglicanen het besef dat hun kerkelijke structuren tekort schieten.
Nazir-Ali erkent het tekort aan autoriteit: “Wat allen aanbelangt, moet door allen worden beslist. Er moet een mogelijkheid worden gezocht om gezamenlijk over bepaalde topics te beslissen. Misschien moet er een gezag zijn dat knopen kan doorhakken, maar de wereld heeft geen tweede paus nodig. De aartsbisschop van Canterbury moet geen extra paus worden. Laten we dan liever de rol van de bisschop van Rome als leraar in het geloof erkennen. Of dat mogelijk is, hangt ook van de paus zelf af. Als anglicanen leren wij nu pas de waarde kennen van een uiteindelijk gezag voor de eenheid in de kerk, maar eigenlijk hadden we het beter vroeger ontdekt toen er nog geen crisis was.”

John Arnold, de gewezen deken van Durham (ten Z. van Newcastle in Noord-Engeland) en de vroegere president van de Europese Raad der kerken, vult aan: “We zijn tot het besef gekomen dat anglicanen te weinig hebben, wat rooms-katholieken te veel hebben, en omgekeerd. Als anglicanen hunkeren we naar meer centralisatie en gezag, daar waar katholieken liever wat minder centralisatie willen ten voordele van meer lokale autonomie.”

De oecumene streeft naar het herstel van de eenheid onder de christenen. Dat betekent echter niet dat alle kerken weer in de rooms-katholieke kerk moeten worden opgenomen. Eenheid is geen eenvormigheid. Door de eeuwen heen bouwden de kerken een eigen patrimonium en traditie uit waar geen afstand van kan worden gedaan. Als er ooit eenheid komt, zal het een eenheid in verscheidenheid zijn, waarbij elke kerk haar eigenheid en identiteit kan bewaren. Het uiteindelijk einddoel blijft het herstel van de eucharistische gemeenschap tussen de verschillende kerken. Dat er nog geen eucharistische gastvrijheid is, blijft het grootste pijnpunt. Als de christenen het met elkaar eens zijn over zoveel kwesties, waarom kunnen ze dan niet samen eucharistie vieren? Dat blijft het kruis van de oecumene, maar ondanks dat kruis is het een wezenlijke opdracht voor alle christenen de eenheid na te streven. Broederlijk en eensgezind het leven met elkaar te delen, is het beste getuigenis voor de wereld. De verdeeldheid maakt de christelijke boodschap ongeloofwaardig.

Tot zover Emmanuel Van Lierde.

C.L.