woensdag 13 november 2019

Gelezen in TERTIO van 30 oktober 2019: Hopen op hoffelijkheid

De mening van Bert Roebben, theoloog en docent aan de lerarenopleiding van de Universiteit van Bonn (ingekort artikel)

Ik val met de deur in huis: hoe leer je kinderen en jongeren vertrouwen in de toekomst als ze dagelijks overspoeld worden met berichten over het wangedrag van wereldleiders? Hoe legt een doorsnee Amerikaanse leerkracht morgen “bij wijze van spreken” aan haar leerlingen uit wat civil rights zijn? Wat vertelt een doorsnee Engelse leerkracht morgen “bij wijze van spreken” aan haar kinderen over het belang van de parlementaire democratie? De onvoorspelbaarheid, de arrogantie en het narcisme van sommige wereldleiders zijn meelijwekkend. Daar valt mee te leven, ware het niet dat deze persoonlijke ondeugden in een globaal perspectief ondertussen onheilspellende vormen aannemen. Dat hoeft hier geen verder betoog.

Sluipend cynisme

Wat mij als lerarenopleider vooral verontrust, is het sluipende cynisme en het gebrek aan vertrouwen dat zich onder invloed van ondeugdzaam leiderschap in kinderen en jongeren aan het nestelen is. Waarom nog eerlijk, solidair en hoffelijk zijn als volwassenen en vrienden in je buurt in het zog van politieke leiders daar niet meer om malen of, erger nog, overgaan tot verbaal en fysiek geweld? Sommige jonge mensen durven niet meer vrijuit te spreken over hun engagement voor het klimaat of een solidaire samenleving, uit angst uitgelachen, beschimpt of fysiek te worden aangevallen. Vriendschappen tussen jongeren lopen stuk op haatboodschappen of zwijgspiralen. Kinderen vragen zich af of volwassenen nog wel te vertrouwen zijn, want die gedragen zich niet alleen onbehouwen, ze kibbelen voortdurend en lijken elkaar het licht in de ogen niet te gunnen. En net als wij vragen onze kinderen zich af of dit een grap is of om te huilen.

Weerbarstige verschillen in visie en levensbeschouwing toelaten en toch hoffelijk met elkaar blijven omgaan, is de uitdaging voor school en samenleving.