woensdag 20 juni 2012

De Vlaamse Gemeentenamen – deel 14

Antwerpen:

Betrouwbare verklaringen van de naam gaan ervan uit dat die bestaat uit een oud woord voor ‘tegen’ en een naamwoord dat afgeleid is van het werkwoord ‘werpen’. Het Middelnederlandse element and-, ant- ‘tegen’ treffen we bijvoorbeeld nog aan in antwoord (letterlijk het ‘tegenwoord’, de repliek op een vraag). De Middelnederlandse werkwoordstam werp is bewaard gebleven in werplant = aangeworpen land, aanwas. De andawerp is ‘land dat door mensenhand tegen iets of iemand is opgeworpen’. Het zou daarbij om een dam kunnen gaan of een aarden versterking, opgeworpen tegen een vijandelijke dreiging, mogelijk een versterking uit de 6de-7de eeuw, gebouwd als bescherming tegen de Friese expansie in die tijd. Zij die woonden bij de Andawerp waren Andawerpja, waaruit Antwerpen. Antwerpen betekent dus: ‘bij hen die wonen bij de aarden versterkingswal’.

Brugge:

Brugge betekent niets anders dan brug. ‘Brugge’ komt uit het Germaans brugjo = ‘brug, havenbrug, knuppeldam’(= dam gemaakt met houten palen), te vergelijken met het Oudnoords bryggja = ‘landingsbrug, aanlegsteiger’(Zie Bryggen, de naam van de haven in Bergen, Noorwegen).

Gent:

De oorspronkelijke betekenis aan de basis van de plaatsnaam Gent is dezelfde als die van Oudiers gin, nl.‘mond’ en vandaar ook ‘monding’. Dus: Gent = monding. Gent ligt aan de samenvloeiing van Leie en Schelde. Van dezelfde Indo-Europese wortel zijn tal van namen afgeleid voor plaatsen gelegen aan de monding of de samenvloeiing van waterlopen, bijv. Gennep in Nederland en Genappe, Jemappes en Jemeppe in Wallonië.