woensdag 28 december 2016

Gelezen In Tertio Van 14 December 2016

Werkers tussen hemel en aarde

Uit een tekst van Sabine Alexander

Ze zingen als er blijdschap is en wenen als er droefheid heerst. Ze staan mee aan onze wieg en begeleiden ons naar het paradijs. Ze zijn geduldig, begripvol en hebben vleugels. Alleen over hun geslacht tast men nog steeds in het duister. Engelen bewegen zich tussen hemel en aarde, tussen de besognes van stervelingen en de bovennatuurlijke sferen. Ze waarschuwen en beschermen, ze zegenen en troosten en brengen het goddelijke binnen handbereik. Geen wonder dat ze van alle hemelse wezens de moderne mens het dierbaarst zijn. Ze waken over steden en treuren op graven. Ze bevolken koepels als wervelende wolken. Vrolijk bengelen ze in de kerstboom. Hun aanwezigheid is soms zo reëel dat we geloven ze met eigen ogen gezien te hebben. Op het wereldwijde web wemelt het van engelen die verlichting, bescherming en troost bieden.

Hoe engelen vleugels kregen en andere metamorfoses

Engelen zagen er niet altijd uit als bevallige gevleugelden die tussen hemel en aarde wieken om zich met mensen in te laten. Hoe kwamen ze trouwens aan hun vleugels? Al duiken engelen geregeld op in Bijbelse verhalen, over hun verschijningsvorm tasten we in het duister. Theologen beraadden zich over hun wezen en gedaante, maar aarzelden hierover uitspraken te doen. Voor kunstenaars was dat geen beletsel om die hemelse wezens naargelang de geest van de tijd gestalte te geven.

Als jongemannen in tuniek, zonder vleugels en zonder aureool, zo werden engelen in de vroegste christelijke schilderingen en reliëfs weergegeven. In die voorstellingen dook ook de Romeinse zegegodin Victoria geregeld op. Vleugels waren handig voor wezens die, zoals in de Openbaring van Joannes beschreven, hoog aan de hemel vliegen. Dus verschoven Victoria’s vleugels geleidelijk naar de figuur van de engel zodra het christendom een staatsgodsdienst was en heidense motieven zonder risico verchristelijkt konden worden. Victoria droeg ook haar haarband aan de engel over, maar niet haar vrouwelijkheid, want angelus is mannelijk en werd in sommige geschriften beschreven als een “mooie jongeling”.

Terwijl de engel zich in die eerste eeuwen steviger in het christendom nestelde en zijn uiterlijk vaste vorm kreeg, verschenen ook uiteenzettingen over zijn plaats in de hemel. Het meest invloedrijke werk hierover is wellicht De hemelse rangorde van Pseudo-Dionysius de Areopagiet (5de eeuw). Negen engelenkoren scharen zich in concentrische cirkels rond Gods troon, met als hoogste in de hiërarchie de serafijnen, met zes vleugels en roodgloeiend van het goddelijke licht, gevolgd door de cherubijnen, tronen, vorstendommen, machten, krachten, heerschappijen, aartsengelen en engelen. Alleen deze laatsten en de aartsengelen Gabriël, Michaël en Raphaël staan in contact met de mensen.

Phil Bosmans spreekt tot ons: Zalig nieuwjaar, lieve mensen!

ZALIG

die een beetje wijzer worden en anders gaan leven.

Zij komen met minder als mens veel verder.

ZALIG

die van de auto wat meer naar de fiets gaan,

van de supermarkten wat meer

naar de winkel in de straat.

Zij zullen weer mensen ontmoeten.

ZALIG

die hun ruzies hebben ingepakt

en elke dag opnieuw beginnen.

Zij krijgen een goed geheugen,

een geheugen dat vergeten kan.

ZALIG

die tijd hebben voor dingen

die geen geld opbrengen

en genieten kunnen

van al wat niet betaalbaar is.

Zij proeven al een stukje paradijs.

Een beetje goed weer,

veel moed en veel meer humor!

En laat de lepel in de rijstpap staan!

Laat ons een beetje gelukkig zijn!

Op de meest eenvoudige wijze

een beetje gelukkig zijn!

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 21 december 2016

Gelezen In Tertio Van 7 December 2016

1 . Cardiosclerose

Uit het STANDPUNT van Geert De Kerpel

Het springt in het oog hoe velen onder ons zich blijven inzetten voor hun minderbedeelde medemensen. Belangeloos, ver weg van camera’s of andere aandacht, maken zij het verschil. Zij zijn de echte progressieven. Want zij gaan in tegen de heersende mantra’s over eigenbelang, eigen volk, materieel succes, dat wie niet meekan dat vooral aan zichzelf te wijten heeft en onze sociale zekerheid meer dan volstaat voor elke burger. Zij belichamen het echte advents- en kerstverhaal, dat zo afsteekt tegen de commercieel opgejaagde winterpret en opgeklopte holle kerststresssfeer die steeds vroeger op ons wordt afgevuurd. Zij zijn de echte hoop in de lange bange dagen van schrikbarend veel medeburgers. Zij zijn diegenen die Lode Aerts, de nieuwe bisschop van Brugge, ongetwijfeld op het oog had toen hij op zijn van enthousiasme zinderende wijding, afgelopen zondag, opriep dat we niemand zouden achterlaten. Ze zijn de vaandeldragers van “een revolutie van tederheid in deze wereld die lijdt aan cardiosclerose” waar paus Franciscus zozeer een lans voor breekt in het exclusieve interview met hem dat Tertio vandaag publiceert.

2 . “Revolutie van tederheid bezweert cardiosclerose”

Uit het interview van Emmanuel Van Lierde en Geert De Kerpel met paus Franciscus

Franciscus beklemtoonde in dat vraaggesprek weer opvallend sterk de grote nood aan tederheid in een wereld die lijdt aan hardvochtigheid, of in zijn woorden: aan “cardiosclerose”.

Midden augustus schreef Tertio een interviewverzoek naar paus Franciscus, vergezeld van een aanbevelingsbrief van Gents bisschop Luc Van Looy. Een maand later al liet aartsbisschop Angelo Becciu, substituut van het Staatssecretariaat, ons weten dat de paus het verzoek wel degelijk genegen was en er naar een datum werd gezocht. Na wat wachten kregen we het verlossende bericht : “of donderdag 16 november om 16.30 uur ons paste om naar Rome te komen, en of we het gesprek effectief in het Spaans, Franciscus’ moedertaal, konden voeren?” Er was een half uur in de agenda van de paus voorzien. Uiteindelijk zou het gesprek van de paus met Emmanuel Van Lierde, Geert De Kerpel en bisschop Luc Van Looy 40 minuten duren.

Belgische federale politici bestuderen in nasleep van de terroristische aanslagen in Parijs en Brussel een mogelijke aanpassing van de grondwet zodat er een striktere scheiding tussen kerk en staat kan komen. Hoe dient de kerk om te gaan met die neiging om religie achter de voordeur te bannen?

“Het is een erfenis van de vrijmetselarij die vindt dat elke religieuze uiting maar een subcultuur is. Dat brengt me bij het verschil tussen: een antigodsdienstig laïcisme en een neutrale laïciteit. Er bestaat een gezonde laïciteit: bijvoorbeeld de neutraliteit van een staat. Neutraliteit van de staat is één zaak, een andere is het laïcisme. Dat sluit de deuren voor de transcendentie: met name dat er meer is tussen hemel en aarde, en vooral de blik naar God toe. En die openheid op het transcendente maakt deel uit van de condition humaine. Het is deel van het mens-zijn. Ik heb het hier niet over godsdienst, maar over de algemene openheid op wat ons overstijgt. Een cultuur of een politiek systeem die die openheid niet respecteren, doen afbreuk aan de mens, snoeien in zijn bestaan. Bondig gezegd: ze respecteren de mens niet. Dat is ongeveer wat ik ervan denk. Dus, de dwang om uitingen van transcendentie terug te dringen in de sacristie, is een onterechte uitzuivering. Het strookt niet met de menselijke natuur want een goed deel van het leven wordt gekenmerkt door die openheid.”

Terrorisme en oorlogen teisteren onze wereld. Sommigen zoeken de oorzaak daarvan in de verschillen tussen de godsdiensten. Hoe kijkt u aan tegen dat religieus gekleurde geweld?

“Sommige opinieteksten vinden inderdaad dat godsdienst de oorzaak is van geweld. Maar geen enkele godsdienst als dusdanig kan oorlog aanmoedigen, want in dat geval zou die en god van vernietiging, een god van haat, verkondigen. Je kunt geen oorlog voeren in naam van God of in naam van een godsdienst. Oorlog voeren is altijd slecht. Zo denken alle godsdienster erover. En bijgevolg hebben terrorisme en oorlog niets met godsdienst te maken. Zulke geweldplegers vervormen hun godsdiensten om hun daden te rechtvaardigen. Zo is het.”

Tijdens de gezinssynode van 2015 gaf u uw kijk op de kerk van de toekomst, een meer synodale kerk. Tegelijk moedigt u iedereen in de kerk aan die weg van vernieuwing op te gaan. Daarmee lijkt u opnieuw aan te sluiten bij het Tweede Vaticaans Concilie en wenst u de inzichten van die kerkvergadering te realiseren. Wat beoogt u ten gronde?

“De ‘synodale kerk’… Als ik die uitdrukking in de mond neem, wat bedoel ik dan? De kerk wordt geboren uit vele gemeenschappen, ontluikt aan de basis, in de groep; wordt geboren uit het doopsel en vormt zich rond de bisschop die haar samenroept en versterkt. De bisschop is de opvolger van de apostelen. Dat is de kerk.”

“Maar in de hele wereld zijn er vele bisschoppen en kerkgemeenschappen, en er is Petrus. Dan zijn er twee opties: of er is een piramidale kerk waar wat Petrus zegt wat wet is. Of je hebt een synodale kerk, waar Petrus nog altijd Petrus is, maar waarbij hij de kerkgemeenschappen begeleidt en helpt groeien, naar hen luistert en zelfs van hen leert. Hij brengt harmonie en onderscheiding in wat vanuit de basis van de kerk komt en koppelt ook naar hen terug.”

“De meest verrijkende ervaring die we van zo’n kerk opdeden, was tijdens de twee jongste synoden. Daar werd geluisterd naar alle bisschoppen uit de hele wereld en door de enquêtes en de voorbereidingen naar de hele wereldkerk: in alle bisdommen werd daar stevig aan gewerkt. Al dat materiaal kwam tot ons en werd bediscussieerd. Dat proces herhaalde zich bij de tweede synode, om de arbeid van de eerste te vervolledigen.”

“De rijkdom aan nuances is opmerkelijk. Dat is eigen aan de kerk. Het is eenheid in verscheidenheid. Dat is synodaliteit. Het komt niet van boven naar beneden, het is echt luisteren naar de kerkgemeenschappen, daar een harmonie in zoeken, onderscheiden.”

Hoe kijkt u aan tegen de media?

“De media dragen een grote verantwoordelijkheid. Vandaag hebben ze de mogelijkheid om meningen te vormen. Ze kunnen goede en slechte opinies de wereld in sturen. De media bouwen de samenleving op. Het is hun opdracht opbouwend te zijn, om informatie uit te wisselen, om te verbroederen, om te doen nadenken, om op te voeden. Dat alles is positief. Natuurlijk is het zo, omdat we allemaal zondaars zijn, dat de media laag kunnen vallen en schade aanrichten. Ook de media kennen verleidingen. Ze kunnen zich laten gebruiken voor kwaadsprekerij en zwartmakerij, vooral wat betreft de politieke wereld. Eenieder heeft recht op een goede naam, maar de media willen problemen met justitie of familiale problemen uit het verleden aan het licht brengen en dat kan mensen schaden. Misschien heeft iemand er al voor betaald door in de gevangenis te zitten of een boete te betalen voor het misdrijf. Dan heeft men het recht niet meer iemand op zijn verleden te blijven vastpinnen.”

“En iets wat eigenlijk veel schade kan berokkenen in de media is desinformatie. Dat wil zeggen, in een of andere situatie slechts een deel van de waarheid vertellen. Neen, dat is desinformatie! Want jullie, televisiekijkers, krijgen maar halve waarheden te zien en zo kun je geen correct oordeel vormen over de hele waarheid. Desinformatie is waarschijnlijk de grootste schade die de media kunnen aanrichten want zo sturen ze de meningen in een bepaalde richting door een deel van de waarheid te verbergen.”

Twee groepen gaan u bijzonder ter harte: de jongeren en de priesters.

“Mijn boodschap aan de jongeren is: wees niet bang, wees niet beschaamd over uw geloof, kom ervoor uit, en wees ook niet bang nieuwe wegen op te zoeken. Maak u geen zorgen: zoek de zin van het leven. Aan de jongeren geef ik twee adviezen mee: zoek nieuwe horizonten op en verspeel uw leven als twintiger niet aan oppervlakkigheden. Kijk vooruit en werk aan uw menselijke roeping.”

“En voor de priesters, een wat salesiaans antwoord (lacht en knipoogt naar bisschop en salesiaan Luc Van Looy). Wat nu zo meteen vanuit mijn hart opborrelt: herinner je dat je een moeder hebt die van je houdt. Hou niet op je moeder lief te hebben… de maagd Maria. Ten tweede: laat je bekijken door Jezus. Ten derde: zoek in je broeders het lijdende lichaam van Jezus. Het is daar dat je Jezus ontmoet. Wees niet beschaamd als priester om lief en mild te zijn. Heb het vergoten bloed van Jezus lief. We hebben nood aan een revolutie van tederheid in deze wereld die lijdt aan cardiosclerose.”

3 . “Liever godvrezende echtgenoot dan immorele priester”

Uit een tekst van Joris Delporte

De jurist, geleerde, staatsman en polemist Thomas More was in tegenstelling tot zijn vriend Desiderius Erasmus geen priester. Die Nederlander gaf daarvoor de volgende verklaring in een narratieve miniatuur: “Hij was liever een godvrezende echtgenoot dan een immorele priester.” “Een oordeel waarin Christus’ woorden doorklinken: ‘het is beter te trouwen dan te branden’ (1 Korintiërs 7, 9, nvdr)”, verduidelijkt Jan Papy (classicus en hoogleraar aan de KU Leuven). “Tegelijk koestert More een veeleer hooggestemd huwelijksideaal. De echtgemeenschap vormt voor hem een ontmoeting van zowel harten als geesten. Conform zijn zedelijke en intellectuele opvoedingsprincipes voor meisjes meent hij dat ideale echtelieden eveneens interessante gesprekspartners blijken.”

Huwelijk is heilig

“Dergelijke denkbeelden tekenen vanzelfsprekend vooreerst de mens achter het literaire fenomeen”, besluit de classicus. “Wel blijkt zijn geloof in de heiligheid van het huwelijk uit de doodstraf voor overspelige ‘Utopianen’. De partnerkeuze verloopt vooraf in alle vrijheid waarna ze evenwel een definitief karakter krijgt.”

Phil Bosmans spreekt tot ons: Wereld van de business

Ik werd bijzonder getroffen door een brief van

een Bond zonder Naam-promotor. Hij schrijft hoe

belangrijk en actueel de boodschap van BzN is, in het

snel evoluerende bedrijfsleven, waar de menselijke

verhoudingen steeds harder worden. Ook in zijn

bankinstelling worden mensen afgedankt. Hijzelf mag

voorlopig blijven, omdat men hem nog nodig heeft en

gebruiken kan. ‘De mensen worden opgejaagd,’ schrijft

hij, ‘en zijn ongerust over de toekomst. Alles wat nog

telt is geld, rendement, productiviteit en drukken van de

kosten. Daarbij worden de menselijke aspecten gewoon

over het hoofd gezien.’ Hij vindt dat de filosofie van BzN

een goede houvast is in zulke wereld en een efficiënt

middel tegen die giftige sfeer van ontmenselijking.

Een nieuwe jonge manager is soms wel heel bekwaam,

maar mist heel dikwijls elk menselijk aanvoelen. Onze

promotor kreeg te horen dat hij toch niet zomaar voor

iedereen vriendelijk moest zijn en moest gereedstaan,

omdat hij medewerker van Bond zonder Naam is. Hij

moest maar eens een boek lezen over economische

wetmatigheden. Dit alles bewijst nogmaals dat de

waarde ‘mens’ gedevalueerd is beneden alle geld- en

beurswaarden, en dat BzN met de waarden die hij

verdedigt meer dan nodig is in deze harde wereld van de

business. We zijn blij en dankbaar met zulke brieven, en

het geeft ons moed om verder te gaan.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

zondag 18 december 2016

Gelezen In Tertio Van 30 November 2016

Wij zijn goed in vernielen

Uit een column van de Nederlandse journalist Pieter van Os

Precies 450 jaar geleden raasden beeldenstormers over de Lage Landen, in navolging van protestanten in Münster, Zürich en Kopenhagen. Vooral het deel dat nu in België ligt – en zelfs in Frankrijk – was de sigaar. Zo bleef er weinig over van de tientallen kerken en kloosters van Gent. En de beeldenstormers gingen duchtig te werk: op 22 augustus 1566 belandde maar liefst de complete bibliotheek van het Gentse dominicanenklooster Het Pand in de Leie. De argumenten die ze hierbij hanteerden, lijken sterk op die van de iconoclasten die in de afgelopen maanden de antieke steden Nimrud en Palmyra hebben verwoest. Opnieuw gaat het om het beeldverbod; weg met de afgoderij. Nooit meer dansen rond het gouden kalf. En ja, opnieuw gaat het natuurlijk ook over onvrede met de gevestigde machten.

Trots op beeldenstorm

Die vergelijking valt niet bij iedereen in goede aarde, heb ik inmiddels geleerd. Maar in navolging van talloze wetenschappers hoop ik iets van waarde, werkelijkheid en waarheid te vinden in de vergelijking tussen de calvinistische beeldenstormers van toen en de islamitische iconoclasten van nu. Dus schreef ik erover. Dat bereikte enkele middelbare scholen uit Amersfoort. Ze vroegen mij per mail hoe het nu toch kan dat een jihadist uit Timboektoe onlangs door het internationale Strafhof was veroordeeld voor iets “waar wij in Nederland toch best trots op zijn”. De leerlingen verruimden mijn blik, want ik had nooit bedacht dat “wij in Nederland” trots zijn op de beeldenstorm, per slot van rekening de vernietiging van honderden kerken en religieuze kunstwerken. Maar dat kan natuurlijk wel. De beeldenstorm was reden voor Philips II om in te grijpen; hij stuurde de genadeloze hertog van Alva,

waarna de opstand uitgroeide tot een burgeroorlog en zelfs een onafhankelijkheidsstrijd, die leidde tot de Republiek die wij in Nederland nog altijd vieren op school en in het Rijksmuseum.

Die trots laat ook zien dat de onvoorwaardelijke veroordeling van de iconoclasten in het Midden-Oosten en in Mali te ondoordacht is. Of te makkelijk. Simpeler gezegd: wij staan niet zo ver van die barbaren af als we wel zouden willen. Dat beeldenstormers niet “middeleeuws” zijn , zoals journalisten ze graag noemen in nieuwsberichten over de vernielingen van IS. Ze zijn “vroegmodern”. Het duurde ook lang voor calvinisten in de Lage Landen ophielden met het slopen van kerken – dat ging door tot 1648. In Engeland stopte de massale kunstsloop pas in 1688.

Voortdurend slopen

Maar die tussenliggende eeuwen dan? Wel, voortdurend werd kunst vernield, door “ons”. Opnieuw katholieke godshuizen tijdens de Franse Revolutie, in de Spaanse republiek en na de Oktoberevolutie in Rusland. Tot diep in de jaren dertig gebruikten Sovjets trouwens iconen voor het maken van fruitkratjes. Voorts moest alles kapot dat oud en mooi was in de Chinese Culturele Revolutie en gingen duizenden synagogen in Oost-Europa in vlammen op toen de Wehrmacht passeerde.

Geen bescherming

Inmiddels is de reconstructie van het oude centrum van Warschau zelf weer uitgeroepen tot cultureel erfgoed, erkend door UNESCO. Wat die erkenning betekent? Weinig, vrees ik. Wellicht alleen dat nieuwe vijanden juist dat centrum opnieuw als eerste zullen vernielen. Moedwillig. Want de wil tot kunstvernieling is nooit ver weg.

Phil Bosmans spreekt tot ons: Kerstmis: een goddelijk gebeuren voor vandaag!

Kerstmis is veel meer dan het vieren van een gebeuren

ergens ver weg in de tijd. Kerstmis is ook niet wat je

te zien krijgt, wekenlang in drukke winkelstraten van

grote steden. Duizenden lichtjes en kerstbomen vol

klinkende bollen. Je valt over de kerstmannetjes in

schitterende etalages. Alles roept op om te kopen en

te consumeren. Een feeërieke sprookjeswereld, maar een

schijnwereld.

Voor de armen een ergernis omdat ze bij de uitstraling

van zoveel luxe en overvloed hun armoede nog

scherper voelen. Het is natuurlijk goed dat mensen

af en toe in feesten verstrooiing vinden voor hun

eenzaam en eentonig bestaan. Maar het is niet goed

als Kerstmis eindigt in een overvolle maag en op de

bodem van de fles. Dan is het geen Kerstmis, maar een

feest van de leegte.

Voor hen die geloven kunnen, is Kerstmis de viering van

een ongelooflijk gebeuren; is Kerstmis de doorbraak

van God op deze koude planeet, de geboorte ven het

christendom. Het christendom is de enige godsdienst,

waarin het Opperwezen zich openbaart als liefde. Wij

geloven in een God, die ‘Liefde’ is, die wil dat zijn liefde

zichtbaar, tastbaar en voelbaar wordt in de huizen

en de straten van de mensen. Dit is het mysterie van

de ‘Menswording’, dat God wilde mens worden in de

persoon van Jezus van Nazareth, om zijn liefde handen

en voeten te geven en de warmte van een mensenhart.

Kerstmis is een onzichtbaar goddelijk gebeuren dat

eigenlijk aan geen datum gebonden is, een gebeuren

dat moet voortduren. Want God wil ook vandaag zijn

liefde laten mens worden in mensen van vlees en

bloed, in ieder van ons. Kerstmis is een oproep naar alle

mensen toe om de liefde van God handen en voeten te

geven en de warmte van het eigen mensenhart.

Kerstmis is een oproep om alle geweld te weigeren

en om over alle wegen naar mensen te gaan, om met

zachte handen de wonden te helen en het woord

‘vrede’ te schrijven over de aarde.

Kerstmis is die fantastische poging om onze wereld

weer bewoonbaar en leefbaar te maken voor arme en

oh zo kwetsbare mensen, opdat nooit meer een kind

in de kou geboren zou worden, nooit meer een mens

alleen in de kou zou moeten sterven.

Kerstmis is het warm worden van onze koude planeet,

een stille doorbraak van een intense liefde, het groeien

van kleine oasen in de woestijn.

Kerstmis kan gebeuren op duizenden plaatsen. Ieder

dorp en elke stad kan Bethlehem heten en ieder hart

kan een kribbe zijn waarin de liefde ‘mens’ wordt

voor mensen van vandaag. Laat ons ‘mensen’ zijn,

doodgewone, goede, geweldloze mensen. Geen

robots. Geen ‘knopkensduwers’. Maar mensen met

een nieuw bewustzijn voor waarden die verloren

gingen in de sfeer van een alles opslorpende

consumptiemaatschappij.

Geen andere mensen, maar ‘veranderde’ mensen,

stiller, soberder, menselijker.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 7 december 2016

Chiro KaDee viert Christus-Koning

Op zondag 20 november 2016 vierde de Korbeekse Chiro het feest van Christus-Koning met een eucharistieviering voorgegaan door pater Philip Debruyne. Op de foto met pater Philip achter het altaar ziet u links voor het altaar een veelkleurig kruis staan. Met de zegen van de priester zal dat kruis opgehangen worden in de nieuwe chirolokalen op de Wijngaardberg. Een mooie illustratie van het artikel in dit blad overgenomen uit TERTIO: “Echt pluralisme vraagt om meer identiteit”.

Vooraan in de kerk vernieuwden of deden voor de eerste maal dertien jongeren hun leidersbelofte.

Proficiat Chiro KaDee!

Week 2016-49 - 001Week 2016-49 - 003Week 2016-49 - 004Week 2016-49 - 005

Gelezen In Tertio Van 23 November 2016

1 . Uit het STANDPUNT van Joris Delporte:

Een groeiende groep werknemers zit opgebrand thuis, met een burn-out. Volgens arbeidsmarktspecialist Jan Denys werkt de managementstijl uitputting van brein en ziel mogelijk in de hand maar ontslaat de individuele arbeidskracht allerminst van zelfkritiek. Legt hij of zij de lat niet overdreven hoog? In een meritocratische samenleving valt de top dermate smal uit dat iemand soms beter genoegen neemt met een trapje lager.

Naast een zeker collectief probleem van werkdruk speelt bij sommigen afhankelijkheid van de “werkdrug” mee. Deze specifieke verslaving is ooit begonnen met een gevoel van leegte. Denys verklaart veel stressklachten met het cliché “God is dood”. Bij gebrek aan een zingevingshorizon snellen werknemers naar een lege einder, steeds haastiger en almaar doellozer. Uit dit leven wensen ze alles te halen, om te beginnen professioneel. Ook thuis blijft het hollen geblazen. Deze cohorte combineert massaal het tweeverdienersmodel met opvoedtaken en liefst een druk sociaal leven met zijn online parallel universum. Weinig toevallig heeft de UCL zopas een onderzoek gepubliceerd over “parentele burn-out”, emotionele uitputting onder ouders. Het moge duidelijk zijn, de ver-teveel-ing is niet uitsluitend een HR-kwestie.

Volgens jezuïet en palliatief arts Marc Desmet start de genezing met een gewetensonderzoek. Weten waarom – of beter nog voor wie – je iets doet, helpt dat vervolgens evenwichtig te doen. Zodra de zinvolheid opnieuw gewaarborgd is, ontstaat extra mentale stevigheid om rechtop te blijven in de veeleisende professionele realiteit.

Uitgebalanceerd leven en werken vraagt ook de aanvaarding van onze eigen vermogens. Zoals ledigheid des duivels oorkussen is, schijnt het overdreven streven naar volheid dat evenzeer.

2 . “Echt pluralisme vraagt meer identiteit”

Uit een artikel van Bart Maddens, politicoloog en gewoon hoogleraar aan de KU Leuven.

Toen ik in de jaren tachtig student was aan de KU Leuven hing er in elke aula een kruisbeeld. Vandaag zijn die kruisbeelden in de meeste aula’s verdwenen. Bij mijn weten heeft de universiteit nooit een beslissing genomen om die weg te halen. Het is een spontaan en sluipend proces geweest. Bij elke renovatie van een aula vond men het niet meer nodig het kruisbeeld terug te hangen of te vervangen.

Secularisering

Wij waren die kruisbeelden al gewend van de klaslokalen in het secundair onderwijs. Ik vermoed dat er vandaag veel katholieke scholen zijn waar de kruisbeelden in de klas hetzelfde lot hebben ondergaan als aan de KU Leuven. Het vertoog rond de katholieke dialoogschool heeft als grote verdienste dat het die sluipende secularisering in de secundaire scholen problematiseert. Het biedt zowel een kader als een aanleiding om kwesties zoals de verdwijnende kruisbeelden aan te kaarten en bespreekbaar te maken. Het maakt het net iets gemakkelijker om uit de comfortzone te treden en tegen de stroom van de secularisering op te roeien.

Misschien zou het geen slecht idee zijn om dat concept door te trekken naar het hoger onderwijs. Zou de KU Leuven geen katholieke dialooguniversiteit kunnen zijn? Vijf jaar geleden werd er aan de universiteit een brede discussie gevoerd over de K. Die heeft tot niet veel meer geleid dan de knullige beslissing om de puntjes te schrappen in de naam “KU Leuven”. Dat was een compromis tussen de overgrote meerderheid die de K wou behouden, en een minderheid, waaronder de toenmalige rector, die de associatie met de katholieke kerk liever kwijt dan rijk was.

In een opiniestuk in De Standaard van 19 december 2011 hield de toenmalige decaan van de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen, Lieven Boeve, een vurig pleidooi voor het behoud van de K. De tekst gaat over de universiteit, maar toch ziet men daarin al de contouren opdoemen van wat vijf jaar later het concept van de katholieke dialoogschool zou worden. “Echt pluralisme vraagt immers niet om minder, maar om meer identiteit”.

Phil Bosmans spreekt tot ons: Mijn lievelingskruiden

Wat mij heel goed doet, is te kunnen werken in mijn

kruidentuin achter het klooster. Ik heb er jammer

genoeg te weinig tijd voor. Voor het winter wordt,

verzamel ik de kruiden en doe ze in potten. Ik heb er

elk jaar veel te veel. Soms maak ik er wat thee van en

de kok van ons klooster gebruikt ze ook voor ons eten,

en verder geef ik er veel van weg. Ik doe echter ook

graag alleen maar een pot open om te ruiken. Wie zelf

kruiden heeft, weet hoe heerlijk de geuren zijn. Mijn

lievelingskruiden zijn: lavendel, tijm, rozemarijn, en

natuurlijk salie.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 30 november 2016

Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia op haar best

Op zondag 13 november 2016 vierde de Harmonie van Korbeek-Dijle het feest van haar patroonheilige Sint-Cecilia. Met zachte en ingetogen muziek luisterde zij de woord- en communiedienst op in de kerk. Een uitschieter op het einde van de viering was de bekende “ontketende” melodie Unchained Melody van North-Zaret, met een solopartij van trompettist Hans Dewit. Om kippenvel van te krijgen!

Omwille van de goede akoestiek van onze kerk geeft de Harmonie er opnieuw een groot concert met als thema Utopia op zaterdag 7 januari 2017. Om niet te missen!

Week 2016-48 - Harmonie 13.11.2016 1Week 2016-48 - Harmonie 13.11.2016 2

Gelezen In Tertio Van 16 November 2016

1 . “Het heersende discours over gender verspreid zich razendsnel. Zelfs katholieke ouders twijfelen tegenwoordig of de seksuele identiteit van hun kroost wel vastligt.” Dat verklaart de Nederlandse kardinaal Wim Eijk in Oxford, waar hij zich als moraaltheoloog en arts onder meer uitlaat over geslachtsoperaties. “Om zowel de ideologie als de praktijken kritisch te duiden, schijnt een encycliek van paus Franciscus aangewezen”, meent hij.

2 . François Boëdec komt vanaf volgende zomer aan het hoofd van een nog op te richten jezuïetenprovincie. Die groepeert de bestaande provincies in Frankrijk, Franstalig België en Luxemburg. Boëdec heeft zijn sporen verdiend in de media, onder meer als hoofdredacteur bij Croire aujourd’hui.

3 . Paus Franciscus ontmoet in de nadagen van dit jubeljaar van de Barmhartigheid zeven uitgetreden en getrouwde priesters met kinderen. Zijn gebaar is een blijk van medeleven “met wie door eenzaamheid, vermoeidheid of zware pastorale verantwoordelijkheden vraagtekens plaatst bij zijn ambt”. Overmand door dergelijke twijfels kiezen sommigen dan voor een gezin. Gezien de resulterende “spirituele en materiële onzekerheid” horen we betrokkenen barmhartig te bejegenen, oordeelt de paus. (Joris Delporte)

Phil Bosmans spreekt tot ons: Natuur

Ik merk dat het werken in de natuur, het lichamelijke

contact dat je dan hebt, tot gevolg heeft dat je geest

wordt verlicht. De oude monniken beseften al hoe

belangrijk het was voor je geest om te werken met je

handen; ze zeiden: ‘ora et labora’ – bid en werk. Ik heb wel

eens tegen psychiaters gezegd: stuur je patiënten de

natuur in; laat ze werken met hun handen. De handen

zijn gegeven om de geest naar buiten te leiden. Op

die manier zullen ze geestelijk genezen. Werken in de

natuur is werkelijk vele malen beter voor de geest dan

de praatjes in de behandelkamer.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 23 november 2016

Gelezen In Tertio Van 9 November 2016

1 . Quote: “Geloof geeft context en reflectie”

De liberale Nederlandse minister-president, Mark Rutte, spreekt over de belangrijke rol die het christelijke geloof voor hem al een leven lang speelt (Rijksoverheid.nl, 6/11).

2 . Hoe denken moslims in Vlaanderen over euthanasie en palliatieve sedatie? “Voor hen komt elke ziekte van God en moet je ze daarom aanvaarden”, zegt Abdellatif Riffi, huisarts en moslim, in een interview met het weekblad Knack. Volgens hem evolueren de geesten – zij het traag. “Als arts heb je alleen een impact op moslimpatiënten indien je medische argumenten voor een behandeling religieus kunt onderbouwen.”(Jacques Hermans)

3 . Protopresbyter – dat is een eretitel voor orthodoxe priesters met een mooie staat van dienst – Heikki Theodoros Huttunen is de Finse secretaris-generaal van de CEC (Conference of European Churches). De Conferentie van Europese Kerken is een samenwerkingsverband van 115 orthodoxe, protestantse, anglicaanse en oud-katholieke kerken uit alle landen van het Europese continent. Hij hield een krachtig pleidooi om de rechtvaardigheid voor de armen centraler te stellen in zowel de christelijke ethiek als onze politieke actie. “Een studente maakte mij enkele jaren geleden attent op een merkwaardige paradox”, zegt hij daarover. “Er wordt in en tussen Europese kerken vaak gebakkeleid over allerlei aspecten van de seksuele moraal, terwijl daarover in de Schrift nauwelijks wordt gerept. Maar de Bijbel heeft het wel voortdurend over het onrecht van de armoede. Is het niet denkbaar dat onze grootste zonde in Europa momenteel de onstilbare honger naar materieel comfort is? Waarom blijven we daar zo doof voor?” (Benoit Lannoo)

Phil Bosmans spreekt tot ons: De mijnstreek

Ik kom uit een eenvoudig gezin. Mijn vader was een

kleine boer. Een hard bestaan; we waren arm, zeer arm

zelfs. Toch herinner ik me dat ik een fijne jeugd heb

gehad. Om zijn kinderen meer mogelijkheden te geven,

zijn we naar de mijnstreek verhuisd. Mijn twee broers

en de man van mijn zus vonden inderdaad werk in de

mijn. Er zou een grote kans zijn geweest dat ook ik de

mijn zou zijn ingegaan, ware het niet dat een tante van

mij mijn studies wilde betalen. Eerst filosofie, daarna

theologie. Dat ik mij ben gaan bekommeren om de

mensen, is gegroeid uit de nood van de mensen in de

mijnstreek die ik dagelijks rondom mij zag.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 16 november 2016

Gelezen In Tertio Van 2 November 2016

1 . Euthanasie

Uit het Standpunt van Geert De Kerpel

Destijds herhaalden de voorstanders eindeloos dat de euthanasiewet slechts zou gelden voor noodsituaties van zeldzame gevallen van ernstig en moeilijk onder controle te houden fysiek lijden bij terminale patiënten. Maar amper was die wet gestemd of hij werd steeds meer opgerekt. Ook op wie niet-terminaal of psychisch lijdt, wordt nu euthanasie gepleegd. De voorbije twee jaar werden bijvoorbeeld 41 mensen geëuthanaseerd die leden aan een depressie en 36 aan een vorm van dementie. Elke leeftijdsgrens is weggenomen en de druk wordt opgevoerd richting wilsonbekwamen.

Velen kiezen voor euthanasie omdat ze lijden aan kankers en andere vreselijke ziekten in een vergevorderd tot terminaal stadium. Maar pijnbestrijding en palliatieve zorg hebben de voorbije decennia enorme vooruitgang geboekt en kunnen nu voor haast iedereen effectief soelaas bieden. Toch wordt nog meer voor euthanasie gekozen.

Wie oprechte vraagtekens plaatst bij de euthanasiepraktijk, wordt tegenwoordig in onze contreien al snel weggezet als verkrampt en meedogenloos. Wat trouwens evenzeer geldt bij abortus. De barmhartigheid verandert van kamp, hoorde ik kardinaal Godfried Danneels ooit treffend en haast profetisch samenvatten. Waarmee eeuwen evolutie van toenemende zorg voor steeds meer mensen, van de wieg tot het graf, bruusk op de helling wordt gezet. Want waarom nog zonder aarzelen in alle omstandigheden het lijden zoveel mogelijk helpen verzachten en de lijdende nooit of te nimmer opgeven, als datzelfde lijden ook moedwillig mag worden afgebroken? Temeer daar die houding opgang maakt als meer ethisch, terwijl de andere in het verdomhokje wordt geduwd van “hardnekkig en nodeloos het leven rekken”. Wie ooit daarvoor waarschuwde en toen werd weggehoond, krijgt helaas elke dag meer gelijk.

2 . “Paul Magnette is de held”

Uit een artikel van Luc Van der Kelen, politiek commentator en columnist voor Tertio

We hadden hommeles over Ceta, het uitgebreide economische en handelsverdrag met Canada.

Waar gaat dat verzet nu over en wat heeft het opgebracht? Wel, de achtergrond van het Ceta-conflict wordt gevormd door het groeiende verzet van de lagere klassen tegen de globalisering van de wereldhandel, tegen Big Money en tegen Big Business, tegen de manier waarop dergelijke verdragen worden onderhandeld onder technici, ambtenaren en politici. Een eerste protestgolf tegen de globalisering was er rond de eeuwwisseling en nadien als gevolg van de banken- en schuldencrisis.

Velen zetten zich af tegen de globalisering. Die leidt tot meer vrije handel en goedkopere producten maar tegelijk tot meer ongelijkheid, ook in landen die vroeger de tegengestelde evolutie naar meer gelijkheid kenden. Het gevolg daarvan is een minder democratische besluitvorming en een sfeer van onbehagen, waarbij steeds meer mensen de indruk hebben dat er boven hun hoofd wordt beslist over hun toekomst en die van hun kinderen. Het hoeft daarom niet te verbazen dat het Waalse verzet tegen de globale wereldeconomie snel aan sympathie won bij sociale organisaties en ngo’s.

Zeven gebeurtenissen

Wat gebeurde er sedert de eeuwwisseling, mee onder invloed van de bankencrisis?

1 . Beslissingen worden steeds meer genomen door grote instellingen als de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds, in die mate dat de sociale bodem onder een reeks landen totaal is weggeslagen door een golf van gigantische besparingen.

2 . Steeds meer krijgt de bevolking het gevoel dat ze geen impact meer heeft op evoluties die beslissen over haar jobs, haar gezondheid en haar pensioenen.

3 . We constateren een niet aflatende golf van samensmeltingen op bedrijfsvlak. Als deze evolutie niet wordt gekeerd, blijven we over tien jaar over met enkele banken, enkele grote beleggers en een paar bedrijven per sector. Wees overtuigd dat bedrijven als AB-Inbev al aan het kijken zijn naar frisdrankgiganten als het Coca-Colaconcern om eventueel op te kopen.

4 . Handel en industrie worden mondiaal. Vroeger maakten landen handelsafspraken met elkaar, elk land apart met telkens een ander land. Nu zijn het handelsblokken geworden, die gezamenlijke afspraken maken op wereldschaal.

5 . De ongelijkheid tussen arm en rijk wordt groter, ook in gebieden als West-Europa waar de kloof tussen arm en rijk nochtans in een halve eeuw sterk was teruggedrongen. Daar zien we nu een tegengestelde beweging, waarbij de ceo’s van wereldbedrijven en superbeleggers zichzelf bedienen met de miljoenenwinsten.

6 . De stijgende consumptie van goedkopere producten en hernieuwde groei, gevolg van de schaalvergroting in de economie, legt een grotere druk op de ecologische voetafdruk van de mens.

7 . Bijna onafwendbaar komen in vele landen verzetsbewegingen op, die twee elementen als grondslag hebben. Aan de ene kant is een sociale tegenbeweging groeiend, aan de andere kant is er een beweging op gang gekomen naar een hernieuwde nationale identiteit. Het is niet uitgesloten dat beide bewegingen, het sociale en het nationale, elkaar vinden. Dat is in de geschiedenis ooit nog gebeurd.

Phil Bosmans spreekt tot ons: Toekomstvisioen anno 2050…

Op het einde van de twintigste eeuw geraakte

de westerse maatschappij, ten gevolge van een

fantastische vooruitgang op wetenschappelijk,

technisch en medisch gebied in een diepe sociale crisis.

Te weinig kinderen en te veel oude, zieke

en gehandicapte mensen, teveel onproductieven,

die toch aan de tafel van de welvaart bleven zitten.

Men zat heel diep in de schulden. Van waar moest het

geld komen om ze allen in leven te houden?

Men zocht naar oplossingen. In tijdschriften

verschenen artikels en in sommige boeken werden

toen reeds radicale oplossingen gesuggereerd.

Niemand zei het hardop, maar voor velen was er

maar één uitweg. Als de staat zorg draagt voor de

mens van de wieg tot het graf en dat uiteindelijk

financieel niet meer aankan, mag hij toch zelf de duur

van een mensenleven bepalen. Dat is niet moeilijk,

omdat toch iedereen in de computer zit. Dan kan de

centrale computer beslissen en is het geweten van de

verantwoordelijken zuiver.

Toen kwam in 2050 het decreet dat ieder mens, van

welk geslacht of ras ook, die binnen het territorium

verblijft, zijn leven dient te beëindigen op de

leeftijd van 79 jaar. De centrale computer zal op tijd

verwittigen en de nodige inlichtingen verschaffen. De

mensen worden weken vooraf psychiatrisch behandeld

en voorbereid.

Ik zag een dokter en een verpleegster uit de auto

stappen en aanbellen aan de deur van een mooie villa.

De vrouw kwam opendoen en ik hoorde haar zeggen:

‘Komt u binnen.’ De dokter en de verpleegster kwamen

in een helverlichte living vol prachtige planten.

‘U weet toch,’ zei de dokter, ‘waarvoor wij komen.

De centrale computer heeft bepaald dat uw man zijn

leven dient te beëindigen om 15.07 uur.’ ‘Zeker, zeker’,

antwoordde de vrouw, ‘maar mijn man is nog juist even

buiten de bloemen water geven. Hij zal wel dadelijk

binnenkomen.’

Als de man binnenkomt, is er nog wat tijd en stelt hij

voor om samen iets te drinken. Er wordt gepraat over

koetjes en kalfjes (maar die bestaan al lang niet meer)

en als de dokter hem nog een sigaret aanbiedt, weigert

hij met de woorden: ‘Dat is slecht voor de gezondheid’.

Even later hebben ze het over de slechte tijden, en dat

de mensen het leven niet meer aankunnen. Dan zegt

de man dat hij het vreselijk vindt, dat er de laatste tijd

zoveel zelfmoorden gebeuren en voegt er letterlijk aan

toe: ‘Kunnen die mensen dan niet wachten tot hun tijd

gekomen is?’

Te 15.07 uur geeft de dokter de man een zachte

handdruk. Er zit een klein spuitje verborgen in zijn hand.

De man geraakt in een zalige roes en sterft.

’s Anderendaags wordt zijn as uitgestrooid op het gazon.

Was het maar een droom…

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 9 november 2016

Gelezen In Tertio Van 26 Oktober 2016

Herdenkingsjaar Reformatie

Uit een artikel van Geert De Cubber

Paus Franciscus bezoekt op 31 oktober en 1 november Zweden. Hij woont er de oecumenische herdenkingsplechtigheid bij voor de 499ste verjaardag van de Reformatie. Volgens de traditie nagelde Maarten Luther op 31 oktober 1517 zijn roemruchte 95 stellingen aan de kerkpoort van Wittenberg. Tertio grijpt het herdenkingsjaar aan om na te gaan wat Luther beoogde en hoe het protestantisme in onze contreien opgang maakte.

In Geloof alleen! Beschrijft Gottlieb Blokland de boeiende en bewogen geschiedenis van het protestantisme in België. Het is een van de vele publicaties die het herdenkingsjaar van de Reformatie inluiden. Blokland is inspecteur-adviseur protestants-evangelische godsdienst en predikant in Schaarbeek.

De augustijn Maarten Luther ervoer een verregaande discrepantie tussen zijn strikte leven als monnik en “het ontstellende verval waarin de kerkelijke hiërarchie zich bevond” (dixit Blokland).

Uiteindelijk was de actieve aflatenhandel de spreekwoordelijke druppel voor Luther, die in Wittenberg preekte en er biechtvader was. “Veel parochianen maakten zich van de noodzakelijke inkeer en bekering af met een beroep op de aangekochte aflaatbrief”, schrijft Blokland. Daarop hangt hij 95 stellingen op aan de deur van de slotkerk. “Luthers bedoeling reikte aanvankelijk niet verder dan een einde te maken aan de verkoop van aflaten die niet alleen de arme mensen het geld uit de zakken klopte, maar die vooral ook in strijd was met de oorspronkelijke kerkelijke leer”, aldus Blokland.

Strijd om het ware geloof

“Eind 1578 was Vlaanderen helemaal calvinistisch.” Dat zegt historicus Johan Decavele die gespecialiseerd is in de geschiedenis van het protestantisme in de Lage Landen. Door toeval bleef de grens tussen katholiek en protestants liggen in Antwerpen.

Beeldenstorm

In april 1566 ging een delegatie in Brussel het Smeekschrift der edelen aanbieden aan landvoogdes Margaretha van Parma. Zij laat het zogenaamd Bloedplakkaat opschorten. “Keizer Karel verordende dat Bloedplakkaat in 1550”, verklaart Decavele. “Op het drukken, verspreiden en bezit van ketterse – lees: protestantse – boeken stond de doodstraf. Doordat Margaretha ook andere plakkaten opschortte, was er even geen vervolging meer. Daardoor komen vluchtelingen massaal terug. Het is het begin van de zogenaamde hagenpreken. Daarvan is niets bewaard gebleven, maar wellicht sprak men ook over de beeldencultus in de katholieke kerken. In de Nederlandse Geloofsbelijdenis van Guy de Brès stond onder meer dat kerken geen plaatsen zijn voor afgodendienst. Na een preek van Sebastiaan Matte in Steenvoorde gingen de mensen tot actie over. In de nabijgelegen kapel werden alle beelden verwoest. Als een veenbrand verspreidde de actie zich over de hele Westhoek. Vandaaruit trokken de beeldenstormers een spoor van vernieling, over Oudenaarde, Gent en Antwerpen, tot in Breda en Amsterdam, en zelfs Groningen.”

Alva

Aanvankelijk zijn de katholieken zo verbijsterd dat niemand iets onderneemt. “Integendeel zelfs”, vervolgt Decavele. “De calvinisten palmen hier en daar een bestaande kerk in voor hun godsdienstoefeningen. Tot ze in maart 1567 vernietigend verslagen worden bij Oosterweel. Van dan lijkt het gedaan met het vrije calvinisme. Op dat moment is de beruchte hertog van Alva op weg naar de Nederlanden. Die zal in totaal 1.200 mensen laten terechtstellen. Tien procent van hen zijn Gentenaren, wat erop wijst dat de storm in Gent hevig moet zijn geweest.”

Hoewel de Pacificatie van Gent (1576) een einde maakte aan de strijd vinden de partijen geen goede oplossing voor de godsdienstgeschillen. “Wanneer in 1577 bij een staatsgreep een groep calvinisten in Gent het bestuur overnemen, installeren ze er een strak en rigide calvinisme, naar Geneefs model”, zegt Decavele. “Verschillende monniken eindigen op de brandstapel en alle priesters worden weggejaagd. Eind 1578 was Vlaanderen een calvinistisch land. Het katholicisme was als het ware helemaal weg.”

Frontlijn

Alexandre Farnese, de Spaanse hertog van Parma en de nieuwe landvoogd, komt met een groot Spaans leger en herovert één na één de steden, waaronder Ieper, Gent en Antwerpen (1585). “Dan wordt de hertog teruggeroepen naar Spanje om aan het hoofd van de Armada Invincibile te staan”, besluit Decavele. “De frontlijn van dat moment – Antwerpen – blijft tot vandaag de grenslijn tussen katholicisme en calvinisme. Het bracht ook teweeg dat 150.000 Vlamingen naar Noord-Nederland trokken. Leiden was op een bepaald moment een driekwart Vlaamse stad. En de Zuidelijke Nederlanden bleven verarmd achter. Toch zorgde de Contrareformatie voor een stille herleving. Onder de strenge controle van de kerk werd massaal gebouwd en kwamen nieuwe bedelorden over”.

Geuzendorp Korsele

“Tot vandaag leeft er een kleine protestantse gemeenschap in Korsele (Horebeke, ten noorden van de baan Oudenaarde-Brakel)”, vertelt historicus Johan Decavele. “Het zijn directe nazaten van de eerste gemeenschap uit de 16de eeuw. Vroeger was het een hechte, gesloten gemeenschap. Om inteelt te vermijden, werd elk jaar een ontmoeting gehouden met protestantse meisjes uit Axel in Zeeland. De gemeenschap bestaat nog altijd, maar is niet meer zo levendig.”

Phil Bosmans spreekt tot ons: Vogels zingen…

In de vroege morgen

vóór dag en dauw

-m’n venster stond op een kier-

zongen de vogels.

Ze zongen met velen

enthousiast en vol overgave

ieder z’n eigen wijsje

dat ie leerde in ’t paradijs.

Langzaam kwam ’t licht

en hun lied vulde de lucht.

Vreugde hing in bomen en struiken.

Wat een weelde!

Zoveel levensvreugde

in de vroege morgen

in alle takken van de bomen.

Toen kwamen de mensen.

Auto’s vulden de straten.

Lawaai van motoren overstemde

het lied van de vogels.

De vogels zwegen

en vroegen zich af:

Waarom zingen de mensen niet?

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 2 november 2016

Is dat geen prestatie?

De 87-jarige Paula De Bontridder uit Korbeek-Dijle slaagde erin met een enthousiaste Simonneke uit Thuis op de foto te gaan!

Week 2016-44 - Tante Paula en Simonneke

Gelezen In Tertio Van 19 Oktober 2016

1 . Paus Franciscus heeft op 10 oktober het mandaat van de Gentse bisschop Luc Van Looy met twee jaar verlengd. Dat maakte het bisdom bekend. Twee weken geleden bood Van Looy zijn ontslag aan omdat hij de leeftijdslimiet van 75 jaar had bereikt. Volgens het kerkelijk recht kan de paus dat ontslag aanvaarden of, zoals nu, het mandaat verlengen. Van Looy werd tot bisschop van Gent benoemd op 19 december 2003.

(Geert De Cubber)

2 . Op 15 oktober veroordeelde Paus Franciscus tijdens een ontmoeting met Italiaanse ouderen de uitsluiting van “onproductieve” bejaarden in onze “wegwerpcultuur”. “Ouderen zijn een wezenlijk deel van de geloofsgemeenschap en de samenleving”, benadrukte de paus. “Ze vertegenwoordigen de wortels en het geheugen van een volk. Hun ervaring is noodzakelijk voor een hoopvolle toekomst.”

(Geert De Cubber)

3 . “Onder ideologie schuilt radicale filosofie”

Uit een artikel van Joris Delporte

“Ambitieus en zelfs radicaal.” Zo typeert Dries Deweer, docent aan de universiteit van Tilburg, het project van de Franse filosofen Emmanuel Mounier (1905-1950), Jacques Maritain (1882-1973) en Paul Ricoeur (1913-2005). “Deze bekende personalisten hebben een integrale visie op de mens ontwikkeld. Hun oproep om de uniciteit van elkeen te respecteren heeft niets vrijblijvends, net zo min als hun dwingende appel tot verbondenheid. Zelfontplooiing begint volgens hen met een stevige inbedding, binnen zowel gezinnen, verenigingen als de bredere samenleving. Dat model is zeker de jongste decennia vereenzelvigd met het christendemocratische verhaal.”

Hoe evalueren Maritain en co het politieke niveau?

Dries Deweer: “Hun evaluatie klinkt dubbel. Zij erkennen dat politici mee de randvoorwaarden scheppen waardoor de mensen in staat zijn hun roeping in het bestaan te ontwaren en te realiseren. Tegelijk ontgaat het risico op machtsmisbruik hen allerminst. De beide extreme reacties op die uitwassen – aan de zijlijn blijven of cynische machtspolitiek voeren – wijzen ze af. Als uitweg uit die impasse benadrukken ze onze gedeelde verantwoordelijkheid.”

Welk soort burgerschap geeft zoiets handen en voeten?

Dries Deweer: “Wie contesteert maar nooit participeert, ontloopt zijn of haar verantwoordelijkheid. Participatie wars van elke contestatie blijkt evenmin vruchtbaar. Dan dreigt onderdrukking door het politieke systeem.”

Van de burgers naar hun instellingen dan. Ricoeur heeft gewaarschuwd voor een machtsgreep van bureaucraten en lobbyisten. Een profetisch geluid?

Dries Deweer: “Ja, zeker binnen de Europese context. Zijn pleidooi voor een maximale burgerparticipatie staat in schril contrast met het optreden van onder meer de Europese Commissie. Van die instelling zijn de bevoegdheden sterk verruimd. Indien de macht van politieke organen dermate toeneemt, dient volgens Ricoeur onze bevolking in gelijke mate scherper toezicht te houden, wat verder gaat dan het recht op demonstreren. De burger voelt zich momenteel onvoldoende betrokken bij de besluitvorming in ‘Brussel’ en ‘Straatsburg’. De Commissievoorzitter rechtstreeks verkiezen schijnt dan een kansrijk verbetervoorstel. Al volstaat institutioneel ‘gesleutel’ op zich nooit om de kloof te dichten.”

Hoezo?

Dries Deweer: “Opnieuw naar Ricoeurs mening is het zaak een hechte gemeenschap te vormen, zich in de ander kunnen inleven, vooraleer we instellingen hervormen.”

4 . Verzoenende verscheidenheid

Uit een artikel van Lütsen Kooistra, filosoof en hoofdredacteur bij Friesch Dagblad

De herdenking van vijfhonderd jaar Reformatie, in 2017, werpt haar schaduwen vooruit. In landen waar de evangelisch-lutherse kerk een belangrijke functie heeft, worden nu al bijeenkomsten gehouden. Een van de hoogtepunten is de aanwezigheid van de paus in Lund (Zuid-Zweden) op 31 oktober 2016. Lund is de plaats waar in 1947 de Lutherse Wereldfederatie (LWF) werd opgericht.

Oecumenisch perspectief

De paus zal aanwezig zijn op een conferentie, die dag. Er wordt ook een dienst gehouden, volgens een liturgie die is opgesteld door de Pauselijke Raad voor de Eenheid van de Christenen en de LWF. Tijdens de bijeenkomst zullen “de goede en juiste dingen” van de Reformatie naar voren worden gebracht, maar ook de negatieve kanten zullen aan de orde komen. De bijeenkomst staat binnen de kaders van een document dat in 2013 werd opgesteld: Van conflict naar gemeenschap.

Wittenberg

In de publiciteit rondom de Reformatieherdenking wordt het slaan van de 95 stellingen van Luther op de kerkdeur in Wittenberg als begin gezien van de Reformatie. Dat is begrijpelijk, maar die daad is meer een voortbrengsel van een groeiende, kritische beweging dan een goed geplande actie van de eenling Luther.

Grote schandvlek

Alles wijst erop dat de aandacht voor de Reformatieherdenking zal uitwaaieren tot (ver) buiten de activiteiten van Luther. Er zijn de sociaal-maatschappelijke aspecten van zijn tijd, evenals de politieke omstandigheden die zo’n grote rol hebben gespeeld in de verbreiding van de Reformatie. En er is natuurlijk de grote schandvlek van Luther: diens antisemitisme. Zijn geschrift Von den Juden und ihren Lügen is helaas een inspiratiebron geweest voor antisemitische praktijken, tot in de twintigste eeuw. Tegelijkertijd: wat hij zei over de joden was niet uniek. Evenmin zijn opvatting dat heksen verbrand moesten worden. Niemand na hem heeft die misbruikt. En dus is dat aspect in de vergetelheid geraakt.

Verzoening

De herdenking, zo blijkt uit de programma’s van de diverse bijeenkomsten, is gericht op boete en verzoening, op erkenning en herkenning. De vraag naar het opheffen van kerkelijke grenzen komt hier en daar verdekt aan de orde. Voorlopig lijkt de wens van de ambassadeur van de herdenking, de Duitse lutherse theologe Margot Käszmann, realistischer: verzoende verscheidenheid.

Phil Bosmans spreekt tot ons: Zieken en gezonden

Moed is een kostbare gave

die mensen in leven houdt,

ook in moeilijke omstandigheden

en zelfs met de dood voor de deur.

Mensen die de moed verliezen,

houden de dood niet meer tegen.

Hun dagen worden donker

en midden in de nacht

zijn er geen sterren meer.

Er zijn teveel moedeloze mensen

en toch…

je komt onder de indruk

van de soms onvoorstelbare moed

waarmee zoveel zieken en gehandicapten

door het leven gaan

en je staat verstomd

hoe moedeloos gezonden kunnen zijn

die soms alles hebben wat ze wensen

en toch het leven niet meer aankunnen.

Gezonden hebben van zieken

meestal veel te leren.

Zieken en gezonden

kunnen elkaar niet missen

al was het maar

om samen de moed te verdelen.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 26 oktober 2016

Gard Vermeulen schrijft ons van uit Japan - deel 2

Met metro en trein naar Nara

Zoals OKRA bij ons soms met de trein een stad bezoekt, heeft een groepje Vlamingen vandaag van uit Kyoto de stad Nara bezocht. Dat is 45 minuten sporen en de eerste ervaring met Japanse treinen.

Eerst met de metro naar het treinstation! Al staat de halte van de ondergrondse goed aangegeven op het stadsplan, de ingang is verstopt achter een bushokje. Gewoonlijk koop ik een kaartje voor één rit aan de automaat zoals iedereen. Ditmaal had de reisleidster gisteravond met de bediende gesproken en op een of andere manier een combinatieticket verkregen van metro + trein + kortingsbonnen in Nara voor een ganse dag. Kostprijs 15 €.

Aan het perron zijn de sporen verborgen achter hoge muren en gesloten poorten op regelmatige afstand. De reizigers gaan stil en gedisciplineerd in twee rijen voor een poortje staan. Het treinstel komt aan en stopt met elke deur van het voertuig precies voor een vaste poort. Dan gaan beide deuren open, de aankomers wandelen tussen de twee rijen door als tussen een erehaag en pas daarna stapt iedereen op. Poortjes en deuren zijn precies op mekaar afgesteld en gelijk voor elke trein in elk station. Standaardisatie is troef!

Uit de luidsprekers komt de informatie in drie Japanse talen en in het Engels: waar de trein naartoe gaat, welk het volgend station is en welk het daaropvolgend. Idem dito op de lichtborden boven elke deur. Verloren rijden is moeilijk, tenminste als je een plannetje hebt.

Het treinstation van Kyoto is overweldigend groot en verwarrend. Er komen treinen toe van minstens vier verschillende ondernemingen die elk een deel van het land bedienen. Je zoekt best vooraf uit met welke maatschappij je wilt rijden.

Om zes voor negen zal onze trein vertrekken. Enkele minuten eerder komt het stel aan het perron en gaan de deuren open aan de andere zijde om de aankomende passagiers te laten uitstappen. De treinwachter loopt van achter in het stel naar de andere zijde, want dit is het eindstation. Hij raapt ondertussen het zeldzame achtergelaten papiertje op en komt halverwege de machinist tegen die ook naar de andere kant moet. Daar opent hij de deur aan onze zijde. En zie, ook hier: de treinvloer is op dezelfde hoogte als de kaai en er is minder dan tien centimeter tussen beton en wagon. Wat een eenvoud, hoe gemakkelijk voor ouderen en gehandicapten! Net op de aangekondigde tijd sluiten de deuren en vertrekt de trein. In Japan heeft geen enkele trein een afwijking van meer dan één minuut op de reistabel. De Belgische spoorwegen mogen er een puntje aan zuigen.

In het coupé zitten we met veertien Vlamingen en de Nederlandse reisbegeleidster. Wij praten over onze plannen voor vandaag en morgen, wat de ene anders wil doen dan de ander en hoe dat te rijmen valt met tijden en metrovervoer. En de Japanners, ze zwijgen. Ze lijken ingedommeld, luisteren naar hun iPod, lezen een stripverhaal of kijken simpel naar de grond. “Geachte reizigers, wilt u zo vriendelijk zijn het geluid van uw mobiele telefoon uit te schakelen, vermijden te telefoneren onderweg en niet te luid te praten. Dank U,” klinkt het uit de luidsprekers. En Japanners gehoorzamen, ook zonder controle of boete.

Met het kaartje mogen we een exprestrein nemen, maar stel je niet te veel voor: hij stopt aan elk plaatsje waar honderd huizen samen troepen. Een “beperkte expres” doet minder stations aan, gaat vier minuten sneller en kost het dubbele. Zou men daarvoor klanten trekken?

Het park van Nara beslaat ongeveer een kwart van de stad. Heeft Japan dan geen gebrek aan ver- en bebouwbare grond? Jawel, maar men woont onvoorstelbaar klein en vaak in hoge woontorens. Een voorbeeldje? De badkamer in het hotel is 1,50 op 1,20 meter klein. Ik kan beide muren gemakkelijk tegelijk aanraken. Daarin staat een bad, een lavabo en een WC. Omvallen kan je eigenlijk niet.

Maar ik vertelde over het park. Toen een hoge heer hier in de achtste eeuw een schrijn wou bouwen ter ere van zijn voorouders, vroeg hij een god van een verderop gelegen heiligdom om bescherming. De god kwam als een kerstman welwillend aangevlogen op een wit hert. Daarom wil niemand in deze stad kwaad doen aan de goddelijke rijdieren: ze niet doden, verdelgen of castreren. Zo lopen hier dan vele honderden herten, reeën en kalfjes als bambi’s rond. Zij eten gras, blaadjes van de bomen, de koekjes van toeristen en de plastieken hebbedingetjes uit de winkelrekken. En zij kweken verder.

clip_image002[4]Wij lopen langs drie van de vele tempels en schrijnen. In de eerste staat het grootste bronzen boeddhabeeld opgesteld in het grootste houten gebouw ter wereld. Terwijl we rondneuzen loopt er een plechtige ceremonie vooraan. De toeristen persen zich samen voor de open deuren om van daaruit enige foto’s van binnen te maken. Dan worden ze langs achter omgeleid en er is de gelegenheid om voor altijd alle geluk van de wereld te grijpen: in een van de steunende kolommen is een kleine rechthoekige opening uitgespaard. Als men daardoor kan kruipen, dan ben je klaar. Slanken en lenigen hebben hier duidelijk meer kans op het fortuin. Aan de zijkant in de tempel kan men de honderden souvenirs kopen of zijn speciaal aantekenboek laten stempelen en in kalligrafie laten penselen dat men hier geweest is. Kostprijs: 3 €.

De tweede tempel is een Shintoschrijn. Deze volgers geloven niet dat er een god bestaat, maar op de ereplaats van hun heiligdom hangen ze een spiegel: zo krijgt de vrome mens een andere kijk, een omgekeerde kijk op de materiële wereld en kan zich hierover bezinnen. Op zaterdag zijn er blijkbaar vele plechtigheden gepland: zegeningen van pasgeborenen, van zesjarigen of van huwelijksparen. Telkens is de familie feestelijk gekleed. Voor vrouwen is dat meestal een fleurige kimono met twee bijpassende obi’s (brede banden om het middel) en een assorti strik op de rug. De mannen doen het meestal deftig westers maar heel soms, in de oude traditie, ook met een eenvoudige kimono in grijs of zwart. En de kinderen van zes kleden zich graag in frisse kleuren!

Tijd om terug te reizen. Ik zorg ervoor dat ik in het juiste station terechtkom, want de andere spoorwegmaatschappij heeft een ander station wat verder, maar dan komt men in Kyoto helemaal aan de foute kant van de stad uit. Nu valt het me pas op: de treinwachter komt geen kaartjes knippen, die zijn immers elektronisch gecontroleerd bij het betreden van het perron. Om een of andere reden loopt hij toch door het coupé. Hij komt binnen, sluit de deur achter zich, staat met de rug stokstijf tegen de wand en buigt diep voor de reizigers. Hij stapt door de gang naar het andere eind, keert zich weer om, buigt diep, en verlaat de wagon. Even later komt hij weer, buigt, stapt verder, buigt weer, enzovoort. Zoveel respect ben ik niet gewoon, ook al betaal ik onrechtstreeks zijn loon.

clip_image004[4]Ik neem nog even de tijd om het centraal station van Kyoto te bekijken: twaalf verdiepingen hoog en twee ondergrondse, meer dan een halve kilometer lang, ontworpen door een gerenommeerde inlandse architect. De inkomhal op dit spitsuur loopt vol met, ik schat, vijfhonderd mensen. Moderne Japanse architectuur, met onder meer een schouwburgzaal midden in het gebouw. Persoonlijk vind ik het station van Luik Guillemins mooier, al is Kyoto zeker beter geslaagd dan de overkapping van Leuven. De kostprijs hier ligt wellicht lager dan in Luik Guillemins en dit levert zeker veel meer inkomsten op: verhuur van een paar honderd zelfstandige winkels van luxekledij tot souvenirs, van eerste klas restaurants tot snackbars en van nog twee grootwarenhuizen. Japanners denken ook praktisch!

Als cadeautje krijg je twee foto’s over deze daguitstap. Overmorgen rijden we met de legendarische Shinkansen, de eerste hoge snelheidstrein, van Kyoto naar Tokyo. Daarna kom ik weer naar Korbeek-Dijle.

Tot binnenkort wellicht.

Gard

Gelezen In Tertio Van 12 Oktober 2016

1 . Jozef De Kesel snel kardinaal

Uit een artikel van Geert De Kerpel

Zondag 9 oktober maakte paus Franciscus bekend dat hij op 19 november een consistorie bijeenroept waarin hij 17 nieuwe kardinalen creëert. Onder hen Jozef De Kesel, de aartsbisschop van Mechelen-Brussel, waarmee de Belgische kerk naast Godfried Danneels een tweede kardinaal en opnieuw een pauskiezer heeft.

De algemene richtlijnen die Franciscus bij zijn kardinaalscreaties volgt, worden almaar duidelijker.

De eerste lijn. Hij stuurt aan op een kardinalencollege dat meer een afspiegeling vormt van de reële kerk. Die wordt universeler. Bij de nieuwe pauskiezers zijn amper 3 Europeanen van wie slechts 1 Italiaan.

De tweede lijn. Franciscus zoekt ook in zijn keuze voor wie het volgende conclaaf zal vormen “de uiteinden van de wereld” op zoals hij dat meer in het algemeen in zijn beleid doet. Met kardinalen uit Bangui in de Centraal-Afrikaanse Republiek, Dhaka in Bangladesh, Port-Louis in Mauritius of Port Moresby in Papoea-Nieuw-Guinea dit keer als meest in het oog springende voorbeelden.

De derde lijn. Zijn bekende afkeer van carrièrisme. Zetels van vooraanstaande (aarts)bisdommen of hoge functies in de Vaticaanse Curie die tot zijn aantreden zo goed als zeker verbonden waren aan een kardinaalstitel, zijn dat met Franciscus helemaal niet meer.

De vierde lijn. Franciscus creëert meer dan zijn directe voorgangers vooral gematigde middenfiguren tot kardinaal. Dat blijkt uit de keuze voor Jozef De Kesel en zijn Spaanse collega Carlos Osoro Sierra. Maar evengoed de nieuwe kardinalen uit de Verenigde Staten, Blase Cupich, Kevin Farrell en Joseph Tobin, staan bekend als uitgesproken bruggenbouwers te midden van tal van collega’s in de VS die dat veel minder blijken te zijn.

2 . “Geloof geeft kleur en ziel aan samenleving”

Uit een artikel van Geert De Cubber in tweegesprek met Jozef De Kesel en Bianca Debaets

Hoe ziet u de verhouding tussen kerk, samenleving en jongeren?

Jozef de Kesel: “Een van de grote waarden van onze moderne samenleving is de vrijheid. Maar tegelijk zegt die samenleving niet wat je met die vrijheid kan doen. Onze samenleving garandeert weliswaar vrijheid, maar laat de mensen op hun honger zitten over de richting die je aan die vrijheid kan geven.

Daar spelen religieuze en filosofische tradities een grote rol. Zij geven richting aan het handelen. En de keuzes die je vanuit religie maakt, hebben een grote maatschappelijke impact.”

“Gemotiveerde leerkrachten zijn belangrijk. Die hebben een grote opdracht, want zij moeten jongeren opleiden en hen een toekomstperspectief geven. Het is noodzakelijk dat jongeren de smaak te pakken krijgen.”

Bianca Debaets: “Om een voorbeeld te geven: we zetten in op duaal leren. Het Don Bosco-instituut in Brussel werkt samen met Audi. Dat geeft schitterende resultaten omdat jongeren daadwerkelijk iets betekenen. 80% van de scholieren kan aan de slag blijven.”

Hoe ziet de kerk de multiculturaliteit?

De Kesel: “De kerk is op zichzelf al multicultureel. Maar ook daarbuiten is dialoog met andere godsdiensten belangrijk. De islam is daar. We hebben dan ook de plicht samen te leven, in goede verstandhouding. Wie aan die dialoog een einde wil maken, is onrealistisch. Ik zie veel plaatselijke initiatieven, ook in het onderwijs. De dialoogschool is daar een voorbeeld van. In die dialoog is het niet de bedoeling de ander van overtuiging te doen veranderen, maar we getuigen wel van ons geloof en we leren er ook de ander door kennen.”

Hoe kunnen kerk en samenleving radicalisering voorkomen?

De Kesel: “Eerst en vooral heb ik deze bedenking: mogen we radicalisering zomaar met levensbeschouwing verbinden? Als je ziet hoe driest de Brigate Rosse in Italië of de Rote Armee Fraktion in Duitsland tewerk gingen, dan heeft radicalisering niet direct met godsdienst iets te maken. Wel maken bepaalde groepen misbruik van godsdienst. Zoals alles wat schoon en goed is, misbruikt kan worden, wordt ook godsdienst misbruikt. Laten we vooral niet vergeten dat de meesten niet radicaliseren. Hoe het te voorkomen is? Door de voedingsbodem weg te nemen. Wie in een uitzichtloze situatie terechtkomt, is ideologisch gemakkelijker te misbruiken. Overigens zijn het geen vrome zieltjes die stilletjesaan radicaliseren.”

Is een striktere scheiding van kerk en staat niet een mogelijke oplossing?

Debaets: “De voorstellen over een striktere laïciteit die her en der opduiken, bieden geen oplossing. Kijk maar naar Frankrijk, de lekenstaat bij uitstek. Daar zijn evengoed problemen. Door een striktere scheiding riskeren we dat geloofsgemeenschappen zich nog meer op zichzelf terugplooien.”

De Kesel: “Kerk en staat zijn gescheiden in België. De overheid is neutraal en privilegieert niemand. Maar een scheiding tussen geloof en het maatschappelijk leven is er niet.”

WOS-diner 2016: WOS dankt

Dank zij de steun van vele mensen:

- zij die geholpen hebben

- zij die kwamen eten

- zij die ons financieel gesteund hebben,

kunnen we 5.077 euro verdelen aan Valeer Neckebrouck, de Zusters in Guatemala en ex-chiroproosten in Rwanda en Congo.

Welgemeende dank!

Phil Bosmans spreekt tot ons: Rechten… en plichten!

Plichten zijn dingen die je moet doen,

opdat anderen hun rechten zouden krijgen.

Als niemand zijn plicht doet,

krijgt niemand zijn recht.

Er zijn maar zoveel rechten

als er plichten zijn.

Men kan zich doodpraten en doodschrijven

over de ‘rechten van de mens’.

Zolang men in alle talen zwijgt over

de ‘plichten van de mens’

blijft dat fantastisch document,

de ‘universele verklaring van de rechten van de mens’

voor miljoenen armen, zwakken en machtelozen

een vodje papier.

Zeg mij,

wat zijn deze mooi geformuleerde rechten

waard voor een mens,

die men laat sterven van honger

omdat zovelen niet willen delen?

Zeg mij,

wat betekenen de rechten van het kind,

dat verwaarloosd wordt,

uitgeleverd aan de prostitutie,

in de steek gelaten,

mishandeld, geaborteerd,

als ouders, families en scholen hun plichten niet doen

en deze rechten niet waarborgen?

Rechten en plichten omhelzen elkaar

waar mensen ‘medemensen’ zijn geworden,

waar ‘liefde’ de norm is

voor elke menselijke relatie.

Daar gebeurt alles spontaan.

Daar doet iedereen zijn plicht,

heel ongedwongen.

Daar is vrede en vriendschap.

Daar krijgt iedereen zijn recht!

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 19 oktober 2016

Diner van de WOS 2016

Op zondag 25 september 2016 liep de grote zaal van Don Bosco in Oud-Heverlee weer vol voor het jaarlijks diner van de Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking van Korbeek-Dijle.

De beelden spreken voor zichzelf.

Week 2016-41 - 001aWeek 2016-41 - 002aWeek 2016-41 - 004aWeek 2016-41 - 005a

“Leven zonder waarden is als soep eten met een vork”

Talent

Een nieuwe definitie van talent doet zijn intrede op onze werkplaatsen, samen met een groeiende vaststelling dat iedereen getalenteerd is, niet enkel diegenen die we op een voetstuk plaatsen.

Wanneer we talent waarderen, dan waarderen en erkennen we het beste in elke persoon en stoppen we met hen te rangschikken binnen onze persoonlijke of gemeenschappelijke waardeperceptie.

(Janet Du Preez, Zuid-Afrika)

Teamspirit

Van buitenaf gezien vertoont een winnend team een soort aanvullende bezieling, iets extra’s dat niemand kan omschrijven en dat uiteindelijk een beetje magisch lijkt: de zogenaamde ‘teamspirit’. Er is sprake van teamspirit als men in staat is om ‘te denken en te handelen als een team’, als men het eigen gezichtsveld verlegt naar dat van de groep. Het leidt er dikwijls toe dat je het algemeen belang voorrang geeft op je eigen belangen en de frustratie aanvaardt die dat kan meebrengen.

(Thibault Vignes, Frankrijk)

Tederheid

Als jonge moeder voelde ik me dikwijls verloren en wist ik niet hoe te reageren op het gedrag van mijn kinderen. Toen ze baby’s waren, vroeg ik me dikwijls af hoe ik hun gehuil moest beantwoorden. En ook toen ze beter konden communiceren, waren hun onsamenhangende woorden en hun irrationele gedrag nog vaak een uitdaging voor mijn beperkte ouderlijke vaardigheden. Maar een zachte stem en een tedere aanraking deden meer dan enig advies uit een handleiding over ouderschap. Zodra elk kind mijn tederheid voelde, stopten de tranen en was de wereld plotseling weer goed. Mijn kinderen vertellen me vandaag dikwijls dat ze het meest hielden van mijn tedere reacties omdat ze zich begrepen, bemind en veilig voelden.

(Margaret Fulton, Zuid-Afrika)

Toewijding

Voor mij betekent toewijding je inzetten voor een taak en ze tot een goed einde brengen, ondanks de hindernissen die je tegenkomt bij de uitvoering ervan. Heel vaak trappen we in de val van excuses zoeken om een taak niet af te maken en we vergeten daarbij hoe toegewijd we aanvankelijk waren.

(Deliah Sampson, Zuid-Afrika)

Tof gevonden worden

‘Tof gevonden worden’ is voor velen van ons synoniem met ons goed voelen in de wereld. Als we voelen dat mensen ons graag hebben, dan is dat een bevestiging van onze eigenwaarde.

(Ruth Copland, Verenigde Staten)

Phil Bosmans spreekt tot ons: Verander van spoor

Je zit helemaal verkeerd

als je hart verkeerd zit,

doodlopend in de nacht

waar de zon nooit schijnt

en alles somber en donker is.

Je zit verkeerd als je hart verlangt

naar dooie dingen

die je diepste honger niet stillen.

Je zit verkeerd als je handen niet open zijn,

niet geven en niet ontvangen kunnen,

als je voeten de weg niet weten

en verdwalen in het land van de leegte,

waar alle bloemen zijn uitgebloeid

en verdoving en drugs te wachten liggen.

Verander van spoor.

Zet je hart op het spoor van de zon.

Zet je hart op een spoor

dat leidt naar het licht,

waar het leven weer kleur krijgt,

op een spoor naar het land,

waar mensen vrienden zijn

en de hemel op aarde begint!

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

Agenda bijgewerkt

Bekijk onze bijgewerkte agenda op de agenda-pagina.

Gard Vermeulen schrijft ons van uit Japan - deel 1

Sinds een week ben ik nu in Japan. Eerste indrukken zijn ook maar eerste indrukken, zeker als men een land probeert te begrijpen dat samenhangt van vaste tradities en ceremonies, dat etterende wonden in zich draagt van twee atoombommen en verzot is op alle moderne snufjes en robotten.

Van de vier grote eilanden ligt Kyushu het meest zuidelijk. Heel misschien herinner je je dat de aarde hier beefde zo een vier maanden geleden. Vandaag zag ik nog open daken ingepakt in blauw plastiek en ingestorte huizen langs de baan. Maar het leven gaat verder, alleszins voor wie minder getroffen is.

Zelf hebben we in de eerste nacht een heel kleine aardbeving meegemaakt maar ik ben niet eens wakker geworden. Als voorzorgsmaatregel zijn enkelen van de groep gaan kijken naar de opleiding die de brandweer geeft aan kinderen. Wat doe je bij bevingen, taifoenstormen, overvloedige regen of branden? Met acht Vlamingen vormden we een apart groepje. Vermits zeer weinigen hier Engels spreken, werd de uitleg voor ons vooral met handen en voeten gegeven. We mochten proberen: blijven zitten op een machine die schokt als een aardbeving (kan alleen als je je kan vasthouden), een deur openen als het water veertig centimeter hoog staat aan de andere kant (Zelfs mijn negentig kilo kreeg ze niet open), een storm weerstaan bij 100 km per uur (Ook hier: vasthouden!) Naïef was de brandblusoefening: elk mocht een blusser leeg spuiten op een groot TV-scherm en de geprojecteerde vlammen doofden altijd.

De taifoen waarvoor drie dagen lang gewaarschuwd werd, is in de laatste uren afgebogen naar Zuid-Korea. ’s Nachts ratelde de regen wel op de ruiten, maar in de morgen vielen er nog nauwelijks enkele druppels. In de namiddag kwam een warme stijve bries, zonder enig probleem. Daarna was de zon er weer!

Japan is een strikt georganiseerd land. De banen zijn breed en zeer goed. Opstoppingen en files komen naar mijn ervaring niet voor, zelfs niet in miljoenensteden zoals Fokuoka of Nagasaki. De trottoirs zijn breed, zonder valkuilen of struikelstenen en perfect geplaveid. Wat verrassend: zowel fietsers als voetgangers gebruiken hetzelfde pad. De verkeerslichten blijven in lange groene golven de grote invalswegen vrij houden, maar wee u als je de straat moet oversteken: het duurt minuten voor het licht verspringt. Iedereen blijft gedisciplineerd wachten. Toegegeven, op een weekend in de late avond heb ik twee Japanners door het rode licht zien stappen. De wagens blijven vele meters verwijderd van de voetganger wachten. Ook als men op kleinere wegen zonder zebrapaden wil oversteken.

In de huizen moet je de schoenen uittrekken en krijg je pantoffels aan. Als je binnenshuis van de stenen vloer op de tatamimatten overstapt, moet je van pantoffels veranderen en als je naar toilet gaat, moet je daar weer in andere pantoffels stappen. Ik verkies vaak barvoets te lopen.

Ook de regels in de onsen zijn vastgelegd. Dat zijn private of publieke heetwaterbaden, een beetje te verstaan als de natte versie van de droge sauna bij ons. Ook hier: schoenen van de straat uit, pantoffels aan. Als je naar de kleedkamer stapt: pantoffels uit. Samen met je kleren laat je je gêne achter in de kleedkamer en loopt poedelnaakt naar de wasgelegenheid. In rijen zitten de kandidaat-baders zich van hoofdhaar tot grote teen te schrobben en te spoelen met een doekje. Geen spatje vuil of zeeprest mag in het bad, evenmin het doekje. Daar zit of lig je dan in het hete water, nauwelijks te harden. Het komt gewoon uit de ondergrond geborreld, verhit door de hitte van de aardkern. Van zwemmen is geen sprake, laat staan dat je je hoofd mag onder water dompelen. Je kan ook nog afwisselen met een koud bad, met sauna of een stoombad. Als je verzadigd bent, rein van binnen en uitgeloogd van buiten, gaat de ceremonie achterwaarts: weer schrobben en spoelen, afdrogen, aankleden, pantoffels aan, pantoffels weer uit en straatschoenen aan. Het ritueel duurt gemakkelijk twee uren. Ik vind het heerlijk.

Nog iets over Nagasaki. Deze handelshaven is vooral bekend als slachtoffer van de tweede atoombom in WO II en hopelijk de laatste van de mensengeschiedenis. Op 9 augustus 1945 ontsprong er plots een tweede zon op vijfhonderd meter boven de Urikamavallei. Eerst straalde het verblindend licht over de stad, dan deed een drukgolf alles achterover vallen en volgde een aanzuigstorm die alles verscheurde. Terwijl de paddenstoelwolk boven de stad verrees, gloeide ook de verzengende hitte en tenslotte dreef de wind een radioactieve regen over de stad. Hieraan sterven nog steeds mensen en worden er nog gehandicapte baby’s geboren. Het dodental wordt in het atoommuseum bijgehouden: bijna 200.000 zijn het er nu. Daarnaast, in de sobere gebedshal nodigt men mensen van alle gezindten uit tot bezinning en gebed, voor de slachtoffers en hun families, voor de daders en de machtigen, voor vrede in elke mens, in de landen en tussen de landen. Vrede …

Al van kort na de ontdekking in de zestiende eeuw van de zuidelijke zeeweg naar het Oosten, gingen er missionarissen die kant uit, vooral Portugezen, Spaansen en ook Filippijnen. De groeiende katholieke gemeenschap werd stilaan aangevoeld als een bedreiging voor de Shinto-machthebbers. Geleidelijk groeide een beperking van de vrijheid van godsdienst. Tot een Spaans galjoen voor de kust strandde en de kapitein blufte dat in Zuid-Amerika militairen en kolonisatoren de missionarissen volgden. Dat zou hier binnenkort ook wel gebeuren!

Genoeg om de keizerlijke regent in een Japanse koleire te laten schieten en een echte vervolging te beginnen. Zo werden 26 katholieken, de jongste was pas twaalf jaar, gemarteld en gekruisigd tot de dood. Ze werden zalig verklaard in de late negentiende eeuw en toen was ook de vervolging al geluwd. Dé kerk bouwde weer kerken: eentje op hun martelplaats en verderop een andere, een grotere. Ze werd in 1935 ingewijd en in 1945 door de atoombom verpulverd. Er staat nu weer een nieuwe, zonder enige charme. Nagasaki blijft ook nu een katholiek centrum en men kan de vele gebedshuizen overdag bezoeken. Al of niet tegen betaling.

Er zitten nog heel wat beelden en ervaringen in mijn hoofd, maar dat is voor een volgende keer. Tot dan.

Gard.

Gelezen In Tertio Van 6 Oktober 2016

1 . God wil geluk van elke mens

Uit een artikel van Geert De Kerpel

Tien maanden nadat Jozef De Kesel in Mechelen werd geïnstalleerd als aartsbisschop, weten we nu dat Lode Aerts, amper twee maanden geleden benoemd tot pastoor-deken van Gent, zijn opvolger wordt in Brugge. Jarenlang was hij docent en bisschoppelijk vicaris in Gent, eerst voor jeugdpastoraal en daarna voor opleiding en vorming, terwijl hij vast meewerkte in de zondagsdienst op diverse parochies.

Blijmoedig mens

Lode Aerts is begiftigd met vele talenten en ongetwijfeld een herder naar het hart van paus Franciscus. Die zet overduidelijk voor zijn bisschopsbenoemingen in op wie tegelijk beschikt over een stevige intellectuele bagage, gepokt en gemazeld is door jarenlange pastorale ervaring op het terrein, gekenmerkt wordt door een intens gebedsleven én ongekunsteld als een blijmoedig, gegeven mens door het leven gaat, wars van enige klerikale pretentie. De nieuwe bisschop beantwoordt sterk aan dat profiel.

Na studies in Gent, Leuven en Frankfurt – waar overigens de huidige paus hem voorging – promoveerde hij in Rome aan de Gregoriana tot doctor in de theologie. Tal van artikelen over kerk en geloof verschenen sindsdien van zijn hand. Geleidelijk aan groeide hij uit tot een van de theologische sterkhouders in het Nederlandstalige gebied. Vooral op de mogelijke, nieuwe plaats van de christelijke geloofsgemeenschappen in onze (post)moderne cultuur kwam hij geregeld en diepgaand terug.

2 . De Gentse bisschop Luc Van Looy werd 75 jaar en diende zoals het kerkelijk recht voorschrijft zijn ontslag in. Tijdens een verjaardagsfeest overhandigde Toon Osaer, directeur van uitgeverij Halewijn, hem het eerste exemplaar van Met een naam en een gezicht. Over de dynamiek van het Bijbelse geloof. Het vormt de neerslag van het eerste jaar van een opleiding voor pastorale vrijwilligers die al sedert 1981 in het bisdom Gent loopt. Tot de paus het ontslag aanvaardt, blijft Van Looy het Gentse bisdom leiden. (Geert De Kerpel)

3 . Een nieuwe Chinese godsdienstwet brengt een zware slag toe aan de vervolgde ondergrondse kerk en zet de toenadering met het Vaticaan op de helling. Dat zegt Bernardo Cervellera van Asianews. De wet die op 7 oktober werd goedgekeurd, wil alle geloofsgemeenschappen in China volledig onder controle van de overheid brengen. De inspanningen van Vaticaans staatssecretaris kardinaal Pietro Parolin voor een toenadering met China dreigen daardoor een maat voor niets te worden. Naar schatting zijn er vandaag 80 tot 100 miljoen christenen op 1,3 miljard Chinezen (ongeveer 7 %), van wie zo’n 13 miljoen katholieken (ongeveer 1 %). (Geert De Kerpel)

Phil Bosmans spreekt tot ons: Elkaar in de zon zetten!

Vakantie is iets heel anders

dan in drukke straten stappen,

over snelle wegen razen,

zich verdringen in overvolle vakantieoorden.

Vakantie is ook niet

tot diep in de nacht

door alle tv-kanalen zwemmen

en in donkere dancings wachten

tot de zon opkomt.

Vakantie is

weer thuiskomen bij jezelf,

op adem komen

en terugkeren naar je wortels

in eenvoud, spontaneïteit en vriendschap.

Laat de zon van de vriendschap

opkomen in je hart.

Dan wordt het warmer vanbinnen,

ook als het buiten regent.

Dan kan je anderen

in de zon zetten.

Dan ben je een goed mens.

En een goed mens

telt voor tien!

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos

woensdag 12 oktober 2016

Chiro KaDee heeft een nieuwe thuis

Op zaterdag 17 september 2016 werden de nieuwe chirolokalen in Korbeek-Dijle, op de Wijngaardberg achter de Parochiale Gebouwen, ingehuldigd door het gemeentebestuur. Het is een mooi ogend gebouw met veel ruime en veilige lokalen.

Hierbij enkele beelden.

Week 2016-40 - 002Week 2016-40 - 003Week 2016-40 - 009Week 2016-40 - 011

Gelezen In Tertio Van 21 September 2016

1 . Quote: “Religieuze leiders zijn op dit ogenblik interessanter dan politieke. Ook voor goddelozen.”

Voor historicus en schrijver David Van Reybrouck kan het geen kwaad opnieuw vertegenwoordigers van eeuwenoude tradities te beluisteren (De Standaard, 15/9).

2 . “Valse liefdes ontmaskeren en inzetten op dialoog”

Uit een artikel van Emmanuel Van Lierde

Terreuraanslagen overschaduwden de voorbije zomer. “De wereld is in oorlog”, stelde paus Franciscus op weg naar Polen voor de Wereldjongerendagen, maar het is geen “oorlog tussen religies”. De Londense sjiitische imam Mohammad Ali Shomali beaamt dat; “Wie geweld pleegt in naam van een godsdienst, heeft de boodschap ervan mis begrepen en verdraaid. Hij koestert een foute liefde voor God.”

Volle kerken

Moslims en christenen zijn familie van elkaar en delen hun liefde voor God. Eigenlijk hoeft er voor onze samenkomsten geen aanleiding – zoals het terrorisme – te zijn. We bezoeken elkaar als broers en zussen omdat we behoren tot Abrahams familie. Sommigen denken dat we elkaar beconcurreren, in spanning met elkaar leven of er alleen op uit zijn de ander te bekeren. Dat is niet mijn kijk en houding. Ik zie liever volle dan lege kerken, want het gaat niet goed met de gezondheid van onze samenleving als mensen God negeren. Een cultuur waaruit God verdwijnt, kent geen heiligheid meer. Daarin is ook het leven niet langer sacraal. Onze opponenten vandaag zijn niet de andersgelovigen, maar wel de strijdende atheïsten en de religieuze extremisten, twee gewelddadige krachten die aan elkaar verwant zijn omdat ze geen ervaring hebben van Gods liefde”, stelt Ali Shomali.

Vrede zaaien

Valse liefdes ontmaskeren en blijven inzetten op ontmoeting en dialoog; het vormt de rode draad voor de Brits-Iranese moslimleider. “We hebben vandaag niet te maken met een oorlog tussen het Westen en de moslimwereld. Evenmin is er een oorlog tussen de godsdiensten aan de gang. Te allen prijze moeten we vermijden die indruk te voeden, door bijvoorbeeld de polarisatie aan te wakkeren en een taal te hanteren die alle moslims over dezelfde kam scheert als waren het allemaal terroristen. Als die hele gemeenschap zich geviseerd en bedreigd voelt, dreig je juist ongewenste reacties en agressie te veroorzaken. Onze gezamenlijke vijand zijn de terroristen. We moeten er alles aan doen om radicalisering tegen te gaan. Dat doe je niet door nog meer haat en verdeeldheid te zaaien, maar door te blijven inzetten op liefde, vrede, verdraagzaamheid en eenheid. De dialoog tussen onze godsdiensten is van belang voor de toekomst van onze mensheid. Soms zijn er spanningen tussen onze religies, maar dat hoeft niet het algemene patroon te zijn. Evengoed zijn er spanningen tussen moslims of christenen onderling. Dat ligt niet aan de godsdiensten, maar aan sommige gelovigen. Vredevol samenleven tussen ons is perfect mogelijk. In mijn ogen kunnen Jezus en Mohammed geen ruzie maken met elkaar.”

Phil Bosmans spreekt tot ons: Wereld, schaam je dood!

Hier een bericht van een vriend

uit een van de allerarmste landen

aan het adres van alle vergaderende

en hoogzetelende heren en dames

in parlementen en congresgebouwen,

die met grote deskundigheid discussiëren

over ‘het hongerprobleem’

en goed betaald worden

om oplossingen aan te reiken.

Zij verdienen honderden malen meer

dan de arme missionaris

die met zijn eigen leven

de stervenden nabij blijft.

Deze laatste schrijft:

‘Op de zaal van de kinderafdeling lag

een jongen van een jaar of zes,

een uitgemergeld skelet.

Hij probeerde me iets te zeggen.

Ik kon het niet verstaan.

Zijn moeder ook niet.

Ik klopte zachtjes op zijn schouder.

Dat scheen hem te bevallen.

Zijn moeder verzorgde hem en ging weg.

Ik zat alleen naast zijn bedje.

De oogjes werden glazig.

Hij begon te hijgen.

De verpleegster kwam langs en zei:

‘Geeft u hem maar de laatste zegen, pater.’

Ja, een laatste zegen.

Ik aarzelde tussen zegen en vloek.

Hoe is het mogelijk

dat zoveel jonge kinderen

zo jong moeten sterven?

Is dat geen vloek,

geen beschuldiging aan ons adres,

aan ieder van ons?

Die jongen had me iets willen zeggen.

Hij is met zijn geheim de dood ingegaan.

Waarom erover schrijven?

Het is één geval op miljoenen.

Eén ding is zeker:

Er zal geen haan naar kraaien.’

Wereld, schaam je dood.

Uit het boek Kijk naar de zon! samengesteld door Peter Ausloos