woensdag 27 maart 2013

‘Benedictus is groots in zijn nederigheid’

(Gelezen In Tertio Van 13 Maart 2013)

Uit een artikel van Réginald Moreels, gewezen staatssecretaris en minister van Ontwikkelingssamenwerking. Hij is arts in het Zuid-Afrikaanse Cape Town.

Wijsheid, zin voor dialoog en aandacht voor de meest uiteenlopende wereldproblemen. Deze kwaliteiten van Benedictus XVI inspireren Réginald Moreels tot een eresaluut voor de emeritus paus. In diens vrijwillig ontslag ziet de arts zowel een blijk van moed als een stille oproep om orde op zaken te stellen.

De liefde

Belangrijk is dat paus Benedictus XVI de liefde heeft verheven tot het hoogste ideaal in onze tijd waarin velen onder ons deze liefde ontberen of onrecht aandoen. Jezus die bij uitstek liefde en zorg heeft getoond - zeker voor de kleinsten onder ons - zou dit zeker appreciëren.

De islam

In onze tijd waarin de islam zo vaak wordt vereenzelvigd met islamisme, bad een paus naast een imam in een moskee, diep en ingetogen. God was toen vast gelukkig dat Hij een paar minuten als dezelfde God werd ervaren.

Condooms

Over condoomgebruik verschillen we evenwel van visie.

Geen mens is perfect. En de gevolgen van losbandig seksueel gedrag voorkomen we beter dan ze achteraf te moeten behandelen. Dat bespaart anderen veel leed. Het perspectief van de christelijke liefde moet primeren boven verbodsmaatregelen die leed kunnen verergeren of een potentieel dodelijke ziekte nog meer besmettelijk kunnen maken. Een dergelijke progressieve boodschap is trouwer aan de houding van Jezus tegenover hen die gezondigd hebben.

De paus verklaarde tot mijn tevredenheid wel tijdens een interview met de Duitse journalist Peter Seewald dat condoomgebruik in bepaalde omstandigheden kon worden overwogen. Daarbij doelde hij op koppels van wie maar één van beide partners is besmet of op prostituees die zich willen beschermen tegen het risico op seksueel overdraagbare ziekten.

Moed …

Benedictus XVI heeft vroegtijdig zijn afkeer getoond voor het verraad van geestelijken uit ondermeer België, Ierland, Duitsland, Nederland en de Verenigde Staten die pedofiele daden hebben gesteld. Hij was alvast een aantal kardinalen en bisschoppen ruimschoots voor. Zijn strenge uitspraken over de schandvlek van dit pedofiele gedrag getuigden bovendien van moed. Ratzinger heeft vast druk ervaren van kerkelijke lobbygroepen die het imago van de instelling prioritair vonden.

… en dialoog

Een andere vergeten kwaliteit is zijn bereidheid tot dialoog. Deze paus heeft bijzonder interessante dialooggroepen in het leven geroepen. En dit niet alleen met vertegenwoordigers van andere godsdiensten, maar ook met wetenschappers, economen, opiniemakers, filosofen en theologen. Thema’s waren daarbij onder meer het verplichte celibaat, de plaats van vrouwen in de kerk, aids, bio-ethiek, stamceltherapie, en het darwinisme versus de goddelijke scheppingsgedachte. Ik hoop dat deze groepen onder zijn opvolger mee bijdragen tot de afschaffing van het verplichte celibaat. Ook kunnen ze ertoe bijdragen dat het priesterambt wordt opengesteld voor vrouwen.

Secularisering

Je moet als atheïst, agnost of gelovige begrijpen en aanvaarden - zowel intellectueel als ethisch - dat de leider van de katholieke kerk de verregaande secularisering in het Westen een halt wil toeroepen en de mensen erop attent wenst te maken dat de liefdesboodschap van Jezus Christus daarvoor een vrij efficiënt tegengif is.

Historisch

Het ontslag van de paus werd de voorbije weken als historisch bestempeld. Van dit vrijwillige aftreden gaat een echt signaal uit. Als Benedictus XVI verzaakt aan een van de meest invloedrijke posities ter wereld, is dat onder meer om de kerk orde te laten scheppen in de duistere lobby’s en zuiver politieke machtsstromingen binnen het Vaticaan. Daarvoor is de harde hand van een nieuwe magister nodig. Zichzelf daartoe niet meer in staat achten terwijl de tijd dringt, getuigt van verantwoordelijkheidsbesef.

Ik hoop dat God Benedictus voor zijn nederigheid beloont. Zijn geste getuigt van een bovenmenselijke en heiligende kracht waarmee hij de wereld heeft verrast. Daarvoor alleen was het nodig dat de intellectueel Joseph Ratzinger paus werd.