Cursiefje van Frans De Maeseneer
Het is ons niet meer gegeven voor volle kerken te spreken. De kerken zijn namelijk niet meer vol. Het is allemaal anders geworden. Wij zijn ook anders geworden. Ouder en stiller. Onze stem draagt ook niet meer zo ver. Dat is allemaal waar, maar het betreft enkel de buitenkant der dingen.
Het is alsof wij stiller spreken omdat wij liever ons gehoor oefenen dan ons geluid. Het luisteren ligt ons beter omdat de waarheid ons gebiedt te zeggen dat we niet zoveel weten. Het leven heeft ons heilzame twijfel geleerd. Wij twijfelen aan wat wij vroeger onfeilbaar wisten en verkondigden. Niet dat we toen onbetrouwbare leugenaars waren. Dat niet. Maar de waarheid was toen anders. We waren toen vechters voor het grote gelijk. Theologen en predikanten deden daar duchtig aan mee. Het was ook nodig. Intussen is het gevecht om het grote gelijk geluwd. We leven nu van andere vragen.
Het heeft te maken met ouder worden. Heel zeker. Toch is er nog iets anders. Om de waarheid te vinden, moeten we over de hoge en steile drempel heen van geruchten en berichten, van informatie en actualiteit. Waarheid wordt met het stille geduld van de ascese gevonden. Je moet in diepe grond graven. En dat is een gebeuren zonder veel decibels. Het ritme van het lawaai houdt ons voortdurend op de (dans)vloer. Dat houdt mensen in beweging en geeft ons eventueel een kick. De filosofische mens zoekt evenwel een andere kick. Hij wil eureka zeggen na een lang en gestaag proces. Hij moet veel taaie aarde verplaatsen om aan te komen bij de bron.
Dat is de uiteindelijke reden waarom wij stiller spreken vandaag. Hetgeen ons zalig maakt en gelukkig en wijs, is altijd omhuld aanwezig, onontgonnen en onvoltooid. Het is au-delà des mots, de woorden voorbij. Wat mystici al lang hebben geweten. Vandaag geloven wij dat zij gelijk hadden en gelijk hebben. Ze hebben weet van wat ze niet weten. Dat is hun ‘negatieve’ boodschap. Ze waren stille sprekers omdat ze een Andere aan het Woord wilden laten.
De vraag is of wij daaraan toe zijn vandaag? En of wij geloven dat wijsheid geboren wordt uit dit pijnlijke maar helende niet-weten? Het maakt ons in ieder geval bescheiden. Het leert ons wachten op een geboorte die wijzelf niet kunnen verwekken. Het is dus een vreemde stilte die op haar uur vrede zal planten in ons gemoed.
Dan zullen we opnieuw spreken. Niet meer om problemen op te lossen. We zullen getuigen van een Aanwezigheid die waar is ondanks onze vele woorden…die ons zo hebben vermoeid. Het laatste woord zal ik niet roepen. Ik word geroepen.
Bewaar ons in deze eeuwen-nieuwe ernst.
