Een artikel van Joëlle Llapasset (Met de vriendelijke toestemming van de Uitgeverij Philagora, Frankrijk) in MARIA MIDDELARES EN MISSIES, het driemaandelijks tijdschrift van de Broeders Maristen in Genval.
Wij weten allemaal welk feest er gevierd wordt op de 1e zondag van januari: in sommige landen, onder andere in Italië, Spanje en Duitsland, is dat altijd op 6 januari: het feest van Driekoningen. In Italië heeft men het dan over “Befana”, een verbastering van de Latijnse benaming “Epifania”.
Maar in Italië is de Befana - dat heb ik onlangs vernomen van een Italiaanse kennis - ook de naam van een oude boerin die lang geleden leefde. Haar man was overleden en zij was kinderloos gebleven. Zij had een kleine woning op het dorpsplein. Omdat ze meestal helemaal alleen was, zat ze vaak door het raam naar buiten te kijken.
En op zekere dag hoorde ze: “trrra, trrra, trrra…”, een heel vreemd geluid dat haar erg nieuwsgierig maakt. Zo snel als haar oude benen haar dragen kunnen loopt ze het dorpsplein op.
Een grote stofwolk valt haar het eerst op, en daar komen drie mannen aan. De eerste heeft een witte baard en is bijna helemaal kaal en hij zit op een kameel. De tweede is een mooie zwarte man met een brede glimlach en een stralend wit gebit. Hij zit boven op een olifant die bij elke stap heen en weer balanceert. De derde heeft spleetogen en een lange haarvlecht en zit op een grijs paard. Ze gaan rond de fontein staan om hun dieren te laten drinken. Heel nieuwsgierig geworden vraagt de oude vrouw: “Heren, u ziet er zo mooi uit; mag ik vragen waar u heen gaat?”
“Maar moedertje toch, wij gaan naar de kribbe om het Kind Jezus te begroeten en onze geschenken aan te bieden.” “Het Kind Jezus! Ik zou het ook graag ontmoeten, maar de weg erheen ken ik niet. Als u even wilt wachten, ik haal mijn stok en een paar geschenken voor het kind, en dan ga ik met u mee.”
De drie koningen schudden het hoofd, zonder noch ja noch nee te zeggen, en de oude Befana loopt zo snel als haar oude benen dat toelaten naar huis terug om haar tas te halen. Maar wanneer ze weer buiten komt, ziet ze niemand meer op het dorpsplein. In het zand rondom de fontein ziet de Befana alleen nog de sporen van de dieren. Het is net alsof ze alles gedroomd heeft…
Nou ja, nu ze toch van plan was op stap te gaan, wil ze zichzelf wel redden. En daar gaat ze op weg, een beetje krom gebogen onder de last van een rugzak, steunend op haar wandelstok. Toch legt ze behoorlijk wat afstand af tussen de velden, steekt rivieren over, komt door verscheidene bossen. Wanneer ze door een dorp komt, vraagt ze iedere keer: “Beste mensen, alstublieft, zeg mij toch, hebben jullie het Kind Jezus gezien?” “Maar moedertje toch, daar weten wij niets van. Maar gisteren zijn hier drie vreemde mensen voorbij gekomen die daar ook op zoek naar waren. Je bent dus op de goede weg.” Blij antwoordt ze dan: “Moge God jullie zegenen; bedankt voor die belangrijke aanwijzing.” En daar gaat de Befana weer verder op haar vermoeide benen, voorover genogen onder het gewicht van haar rugzak.
En, na zo dagenlang gelopen te hebben komt ze in de stad Padua. Daar, op het marktplein, ziet ze een man gekleed in bruine pij. Het is een monnik, het is de heilige Antonius (bekend van zijn hulp bij het terugvinden van verloren voorwerpen). Befana begroet de monnik met een diepe buiging en zegt: “Goede heilige Antonius, alstublieft, help mij bij het vinden van het Kind Jezus. Heeft u het soms al gezien? Al wekenlang loop ik het kind te zoeken. In mijn rugzak heb ik een pannetone, snoep, zelfgebakken koekjes, olijven uit mijn tuin, wat grappa voor de heilige Jozef en tiramisu voor Maria. En dat allemaal heeft natuurlijk aan kwaliteit ingeboet!” De heilige Antonius bleef haar een hele tijd zwijgend aankijken; hij zag de onzekerheid in haar ogen, het gerimpelde gezicht, haar gebogen houding. En met een glimlach zei hij: “Maar moedertje toch, weet je dat niet? Het kind dat je zoekt, is hier!”
En dan heeft Befana haar rugzak met de geschenken erin op de grond neergezet. Nieuwsgierige kleine kinderen waren om haar heen komen staan, en toen begon ze de inhoud van haar rugzak uit te delen. En hoe meer ze weggaf, hoe meer ze het geluk en de blijheid in haar hart voelde opkomen.
En zo is het gekomen. Sinds die tijd krijgen op 6 januari de kinderen in Italië cadeautjes van een in lompen geklede oude vrouw. Het feest van de Driekoningen
