dinsdag 31 maart 2009

Een God, Drie Religies - Deel 1

Dit is de titel van een boek van Herman Frijlink dat de drie monotheïstische godsdiensten: het jodendom, het christendom en de islam, met elkaar vergelijkt. Het is eigenlijk geschreven voor mensen van 12 jaar en ouder die weinig weten van godsdienst, door een agnosticus die er van overtuigd is dat religie vaak beslissende invloed heeft, niet alleen in de domeinen van politiek, maatschappij en cultuur, maar ook in het leven van alle dag.
Vandaag laten wij hem zijn verhaal doen over Jezus, Jezus bij de christenen en Jezus bij de moslims.
Jezus, Christus
Jozef trad op als Jezus’ wettige vader, maar was niet de natuurlijke vader. Want het Bijbelverhaal wil dat Maria maagd was toen ze ontdekte dat ze zwanger was van Jezus en dat dit het werk was van de Heilige Geest. Veel christenen geloven in het wonder van Maria’s Onbevlekte Ontvangenis. Jezus groeide op in Nazareth, een stad in Galilea. Dat ligt in het Noorden van Israël-Palestina. Daarom staat hij ook bekend als Jezus van Nazareth of Jezus van Galilea. Aanvankelijk was hij timmerman evenals zijn vader Jozef
Nadat de profeet Johannes hem had gedoopt werd Jezus een rondreizend prediker in Galilea. Ook maakte hij naam met het verrichten van wonderbaarlijke genezingen. Johannes werd volgens het Bijbelverhaal het slachtoffer van koning Herodes en werd na zijn dood bekend als Johannes de Doper. In Galilea kreeg Jezus zijn eerste volgelingen, later bekend als de twaalf discipelen of de twaalf apostelen.
Jezus’ loopbaan als prediker in Galilea kwam ten einde toen hij na een jaar vertrok naar Jeruzalem om er het joodse Paasfeest te vieren. Jezus was intussen zo populair geworden dat de joodse religieuze autoriteiten zijn invloed vreesden. Zij beschuldigden hem van godslastering omdat hij zichzelf de Zoon van God noemde. Omdat zij niet de bevoegdheid hadden hem te veroordelen droegen zij hem over aan de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus die er niet zo goed raad mee wist. Ze overtuigden hem er echter van dat Jezus een oproerkraaier was die de doodstraf verdiende. Daarop waste Pilatus zijn handen in onschuld en veroordeelde Jezus tot de dood door kruisiging, omdat hij bewezen achtte dat Jezus zich opwierp als Koning der Joden. Immers, zijn volgelingen zagen hem als Messias, de gezalfde. Zalving is een ritueel dat deel uitmaakt van de kroning van de koning.
De evangelisten van het Nieuwe Testament van de Bijbel verhalen hoe het graf van Jezus na drie dagen leeg bleek te zijn. Zijn volgelingen concludeerden daarop dat hij was opgestaan uit de doden en weer leefde. Bovendien hadden de profeten van het Oude Testament dit al voorspeld. Na zijn wederopstanding bleef hij nog 40 dagen op aarde tot hij voorgoed naar de hemel ging.
Het geloof in Jezus’ geboorte door toedoen van de Heilige Geest, in zijn kwaliteit als Zoon van God, in zijn wederopstanding, in zijn hemelvaart en in Jezus als God vormen de kern van het christelijke geloof. Dit won na zijn dood en wederopstanding snel terrein dank zij het werk van zijn aanhangers onder aanvoering van de twaalf discipelen die later bekend zouden worden als de twaalf apostelen
Ze zagen Jezus als de zoon van David, als zoon van God, als stichter van Gods koninkrijk en als Messias. Dat is Hebreeuws en het betekent gezalfde, ‘christos’ in het Grieks. Ze herkenden in Jezus ook de Dienaar van God zoals de profeet Jesaja had voorspeld. De titel ‘Lam van God’ verbindt het christendom met het jodendom. Deze titel zinspeelt op de gelijkenis tussen het offer dat Jezus met zijn dood bracht om de mensen te verlossen van zonde en het offeren van het paaslam door de Israëlieten vlak voor Mozes hen verloste van de onderdrukking door de Egyptenaren.

Jezus, Isa
Moslims kennen Jezus als Isa. De Koran bevat 35 passages waarin Isa voorkomt, maar kent geen lang aaneensluitend verhaal zoals de christelijke Bijbel. Veel van die passages zijn voor christenen nauwelijks herkenbaar. Andere daarentegen lijken veel op wat de Bijbel vertelt. Een goed voorbeeld daarvan zijn de twee passages die de geboorte van Jezus aankondigen. Ook maakt de Koran gewag van de wonderbaarlijke genezingen die Jezus, Isa, heeft verricht. Maar van de laatste dagen van zijn leven geeft de Koran een versie die ver afwijkt van de Bijbelse.
Zo zegt de Koran dat de ongelovigen een samenzwering tegen Jezus hebben gesmeed maar dat God die heeft voorkomen door net te doen alsof Jezus werd gekruisigd en door hem tot zich te laten opstijgen. De Koran noemt Jezus dienaar, profeet, boodschapper en geest en beschrijft hem verder als voorbeeld, getuige, gezegende en rechtvaardige, maar maakt ook duidelijk dat hij ondanks zijn wonderbaarlijke geboorte mens gebleven is. In de Koran ontkent Jezus uitdrukkelijk dat hij ooit heeft gevraagd om hem of zijn moeder te aanbidden. De christenen hebben het dus mis als zij menen dat Jezus niet alleen mens maar ook God is als onderdeel van de drie-eenheid. In de ogen van moslims maken de christenen zich daardoor schuldig aan de ketterij van het veelgodendom, polytheïsme.
C.L.